ਸਮੁੰਦਰ ਦੀ ਬੇਵਸੀ
ਸਮੁੰਦਰ ਦੀ ਬੇਵਸੀ
ਚਾਰੇ ਪਾਸੇ ਗੰਦਗੀ!
ਕੂੜਾ-ਕਰਕਟ
ਕਾਗਜ਼-ਅਖਬਾਰੀ ਤੇ ਮੋਮੀ
ਗੱਤੇ
ਇਤਰਾਂ ਦੀ ਖੁਸ਼ਬੂ ਵਾਲੇ ਖਾਲੀ ਡੱਬੇ
ਸਪਰੇਆਂ ਦਾ ਛਿੜਕਾਅ
ਤੇ ਜ਼ਹਿਰਾਂ ਵਾਲੇ ਖਾਲੀ ਟੀਨ
ਸੜਿਆ ਬਾਸੀ ਖਾਣਾ
ਸੜਕਾਂ ’ਤੇ ਕੀੜਿਆਂ ਵਾਂਗ ਚੱਲਦੀਆਂ-
ਮੋਟਰਾਂ ਦਾ ਧੂੰਆਂ
ਪਲਾਸਟਿਕ ...
8 ਮਾਰਚ ਨੂੰ ਹੀ ਕਿਉਂ ਫਿਰ
8 ਮਾਰਚ ਨੂੰ ਹੀ ਕਿਉਂ ਫਿਰ
ਮੇਰੇ ਸੈਮੀਨਰ ਤੇ ਬੈਨਰ ਲੱਗ ਰਹੇ ਨੇ,
ਮੇਰੀਆਂ ਤੜਫ ਦੀਆਂ ਆਦਰਾਂ
ਸੁਲਗਦੇ ਚਾਅ, ਡੁੱਲਦੇ ਨੈਣ
ਫਿਰ ਵੀ ਕੁਝ ਸਵਾਲ ਕਰ ਰਹੇ ਨੇ
ਬੁੱਝ ਚੁੱਕੇ, ਟੁੱਟ ਚੁੱਕੇ ਸੁਫਨੇ
ਕੋਰੇ ਦਿਲ ਦੇ ਚਾਅ ਹਜੇ ਵੀ ਉੱਘੜ ਰਹੇ ਨੇ,
ਜ਼ਾਲਮ ਦੇ ਪੰਜੇ ਵਿੱਚੋਂ
ਇੱਕ ਦਬੋਚੇ ਹੋਏ ਸ਼ਿਕਾਰ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ,
...
ਡਾਕੀਏ ਦੀ ਰਾਹ
ਡਾਕੀਏ ਦੀ ਰਾਹ
ਦੂਰ ਵਸੇਂਦਿਓ ਸੱਜਣੋਂ ! ਕੋਈ ਚਿੱਠੀ ਤਾਂ ਦਿਉ ਪਾ।
ਖੜ੍ਹ ਕੇ ਵਿਚ ਬਰੂਹਾਂ,ਤੱਕਦਾ ਮੈਂ ਡਾਕੀਏ ਦੀ ਰਾਹ।
ਉਂਝ ਤਾਂ ਰੋਜ਼ ਲਗਾਵੇ ਡਾਕੀਆ ਗਲੀ ਮੇਰੀ ਦਾ ਗੇੜਾ,
ਪਰ ਮੇਰੀ ਆਸ ਉਮੀਦ ਵਾਲਾ , ਨਾ ਕਰਕੇ ਜਾਵੇ ਨਿਬੇੜਾ,
ਲੰਘ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਦਰਾਂ ਮੂਹਰ ਦੀ ਘੰਟੀ ਨੂੰ ਖੜਕਾ।
ਦੂਰ..................
ਪਛਤਾਵਾ (ਇੱਕ ਸਿੱਖਿਆਦਾਇਕ ਕਹਾਣੀ)
ਹਰਜੀਤ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਜੀਵਨਸਾਥਣ ਵੀਰਪਾਲ ਕੌਰ ਨੇ ਵਿਆਹ ਤੋਂ ਥੋੜ੍ਹੇ ਸਮੇਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਪਿੰਡੋਂ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਆਪਣਾ ਮਕਾਨ ਬਣਾ ਲਿਆ ਤੇ ਛੇਤੀ ਹੀ ਸ਼ਹਿਰ ਰਿਹਾਇਸ਼ ਕਰ ਲਈ ਕਿਉਕਿ ਉਹ ਦੋਵੇਂ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਵੱਡੇ ਕਾਲਜ ਵਿੱਚ ਹੀ ਸਰਕਾਰੀ ਨੌਕਰੀ ਕਰਦੇ ਸਨ ਅਤੇ ਪਿੰਡੋਂ ਆਉਣ-ਜਾਣ ਕਾਰਨ ਕਾਫੀ ਮੁਸ਼ਕ...
ਸਕੂਲ ਖੁੱਲ੍ਹ ਗਏ
ਸਕੂਲ ਖੁੱਲ੍ਹ ਗਏ ਦੁਬਾਰਾ,
ਹੁਣ ਕਰ ਲਓ ਪੜ੍ਹਾਈ
ਛੁੱਟੀਆਂ ਦਾ ਨਜ਼ਾਰਾ,
ਬੜਾ ਲੱਗਿਆ ਪਿਆਰਾ,
ਹੋਮ ਵਰਕ ਜੋ ਸਾਡਾ,
ਖ਼ਤਮ ਹੋ ਗਿਆ ਸਾਰਾ,
ਬੜੀ ਮੌਜ ਸੀ ਉਡਾਈ...
ਰਸਤੇ ਜੋ ਟੇਢੇ-ਮੇਢੇ,
ਭੱਜ-ਭੱਜ ਅਸੀਂ ਖੇਡੇ,
ਬੜੀ ਦੌੜ ਸੀ ਲਗਾਉਂਦੇ,
ਇੱਕ-ਦੂਜੇ ਨੂੰ ਹਸਾਉਂਦੇ,
ਬੜੀ ਖੇਡ ਸੀ ਦਿਖਾਈ...
ਛੁੱਟੀਆਂ 'ਚ...
ਕੋਰੋਨਾ
ਕੋਰੋਨਾ
ਹਾਹਾਕਾਰ ਮਚਾ ਦਿੱਤੀ ਕੋਰੋਨਾ,
ਕਰੋ ਮੁਕਾਬਲਾ, ਇੰਝ ਡਰੋ ਨਾ।
ਜਿੰਦਗੀ ਦਾ ਹੋ ਜਾਊ ਬਚਾਅ,
ਕਰਨੇ ਪੈਣੇ ਬੱਸ ਕੁੱਝ ਉਪਾਅ।
ਮਾਸਕ ਲਾਉਣਾ ਅਤਿ ਜ਼ਰੂਰੀ,
ਭੁੱਲ ਨਾ ਜਾਣਾ ਸਮਾਜਿਕ ਦੂਰੀ।
ਪੇਪਰ ਸੋਪ ਰੱਖੋ ਜੇਬ੍ਹ ’ਚ ਪਾ ਕੇ,
ਸਫ਼ਾਈ ਕਰਨੀ ਹੈ ਨਿੱਤ ਨਹਾ ਕੇ।
ਕੇਵਲ ਡਾਕਟਰਾਂ ਦੀ ਮੰਨੋ ਗੱਲ,
ਅਫ਼ਵਾ...
ਨਵੇਂ ਵਿਚਾਰਾਂ ਦਾ ਸਿਰਜਕ : ਗੁਰਬਖ਼ਸ ਸਿੰਘ ਪ੍ਰੀਤਲੜੀ
ਨਵੇਂ ਵਿਚਾਰਾਂ ਦਾ ਸਿਰਜਕ : ਗੁਰਬਖ਼ਸ ਸਿੰਘ ਪ੍ਰੀਤਲੜੀ
ਪੰਜਾਬੀ ਸਾਹਿਤ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿਚ ਗੁਰਬਖ਼ਸ ਸਿੰਘ ਪ੍ਰੀਤਲੜੀ ਦਾ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸਥਾਨ ਹੈ। ਉਸ ਦੇ ਸਾਹਿਤ ਵਿਚ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਨਾਲ ਆਧੁਨਿਕ ਪੰਜਾਬੀ ਵਾਰਤਕ ਵਿਚ ਇੱਕ ਨਵੇਂ ਯੁੱਗ ਦਾ ਆਗ਼ਾਜ਼ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਉਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਪੰਜਾਬੀ ਵਾਰਤਕ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮੱਧਕਾਲੀਨ ਸਰੋਕ...
ਕਿੱਥੇ ਗਾਇਬ ਹੋ ਗਿਆ ਬਚਪਨ ਵਾਲਾ ਨਲਕਾ?
ਕਿੱਥੇ ਗਾਇਬ ਹੋ ਗਿਆ ਬਚਪਨ ਵਾਲਾ ਨਲਕਾ?
ਬਹੁਤ ਸਾਰਿਆਂ ਦਾ ਬਚਪਨ ਨਲਕੇ ਦੇ ਸੰਗ ਬੀਤਿਆ ਹੋਵੇਗਾ। ਮੇਰਾ ਬਚਪਨ ਵੀ ਨਲਕੇ ਦੇ ਸੰਗ ਹੀ ਬੀਤਿਆ ਹੈ। ਨਲਕਾ ਪੁਰਾਤਨ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਧਰਤੀ ਵਿੱਚੋਂ ਪਾਣੀ ਕੱਢਣ ਦਾ ਆਮ ਸਰੋਤ ਸੀ। ਪੁਰਾਤਨ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਹਰ ਘਰ ਵਿੱਚ ਲਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਇਹ ਧਰਤੀ ਤੋਂ ਤਿੰਨ ਕੁ ਫੁੱਟ ਉ...
ਇਕਲਾਪੇ ਦਾ ਦਰਦ
ਜੇ. ਐਸ. ਬਲਿਆਲਵੀ
ਬਲਵੀਰ ਤੇ ਰੱਜੋ ਦਾ ਗ੍ਰਹਿਸਥੀ ਜੀਵਨ ਬੜਾ ਐਸ਼ੋ-ਆਰਾਮ ਨਾਲ ਗੁਜ਼ਰ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਘਰ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਕਿਸਮ ਦੀ ਕਮੀ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਕੋਠੀ ਵਰਗਾ ਮਕਾਨ, ਚੰਗਾ ਪੈਸਾ ਤੇ ਲਾਇਕ ਪੁੱਤਰ ਸ਼ਿੰਦਾ। ਹੋਰ ਕੀ ਚਾਹੀਦਾ ਸੀ। ਪਰਿਵਾਰ ਖੁਸ਼ਨੁਮਾ ਮਾਹੌਲ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਬਤੀਤ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਸ਼ਿੰਦੇ ਦਾ ਪਾਲਣ-ਪੋਸ਼ਣ ਤੇ ...
ਸਾਡਾ ਅਤੀਤ, ਇਹ ਜੀਵਨ ਸੁਧਾਰ ਵੀ ਸਨ ਤੇ ਹਥਿਆਰ ਵੀ
ਦੋਸਤੋ ਸਮੇਂ ਹੋ-ਹੋ ਕੇ ਚਲੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਪਰ ਕਈ ਮਿੱਠੀਆਂ ਪਿਆਰੀਆਂ ਯਾਦਾਂ ਵੀ ਜ਼ਰੂਰ ਛੱਡ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਜੋ ਸਾਨੂੰ ਕਿਸੇ ਨਾ ਕਿਸੇ ਸਮੇਂ ਕਿਸੇ ਤਸਵੀਰ ਨੂੰ ਵੇਖ ਕੇ ਯਾਦ ਆ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਤੇ ਫਿਰ ਸੱਚੀਂ-ਮੁੱਚੀਂ ਚਲੇ ਜਾਈਦਾ ਹੈ ਬਚਪਨ ਦੇ ਦਿਨਾਂ 'ਚ। ਬਿਲਕੁਲ ਜੀ ਇਹੀ ਸੱਭ ਕੁੱਝ ਯਾਦ ਆ ਗਿਆ ਜਦੋਂ ਦੋ ਆਹ ਤਸਵੀਰਾਂ...