ਸਦਬੁੱਧੀ
ਸਦਬੁੱਧੀ
ਕਿਸੇ ਸ਼ਹਿਰ ’ਚ ਇੱਕ ਲੁਹਾਰ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ ਉਹ ਆਪਣਾ ਕੰਮ ਇਮਾਨਦਾਰੀ ਤੇ ਮਿਹਨਤ ਨਾਲ ਕਰਦਾ ਉਹ ਲੋਹੇ ਦੀ ਕੋਈ ਵੀ ਚੀਜ਼ ਬਣਾਉਂਦੇ ਸਮੇਂ ਉਸ ’ਚ ਆਪਣਾ ਚਿੰਨ੍ਹ ਜ਼ਰੂਰ ਬਣਾਉਂਦਾ ਸੀ ਉਹ ਕਾਫ਼ੀ ਖੁਸ਼ਹਾਲ ਹੋ ਗਿਆ ਇੱਕ ਦਿਨ ਚੋਰਾਂ ਨੇ ਉਸ ਦੇ ਘਰ ’ਤੇ ਹਮਲਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਲੋਹੇ ਦੀਆਂ ਜ਼ੰਜੀਰਾਂ ’ਚ ਜਕੜ...
ਹੰਕਾਰ ਗਿਆਨ ਨਹੀਂ
ਹੰਕਾਰ ਗਿਆਨ ਨਹੀਂ
ਇਨਸਾਨ ਨੂੰ ਕਦੇ ਦੌਲਤ ਤੇ ਤਾਕਤ ’ਤੇ ਗੁਮਾਨ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ, ਕਿਉਂਕਿ ਸੰਸਾਰ ਤੋਂ ਮਿਲਿਆ ਅਹੁਦਾ, ਪੈਸਾ ਤੇ ਸ਼ੁਹਰਤ ਕਦੇ ਵੀ ਰੇਤ ਵਾਂਗ ਹੱਥਾਂ ’ਚੋਂ ਤਿਲਕ ਸਕਦੀ ਹੈ ਇਸ ਲਈ ਧਰਮ ਸ਼ਾਸਤਰ ’ਚ ਸੰਸਾਰਿਕ ਦੌਲਤ ਨੂੰ ਮਾਇਆ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਮਾਇਆ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਬੁੱਧੀਹੀਣ ਕਰ ਦਿੰਦੀ ਹੈ ਤੇ ਬ...
ਸੂਈ ਲਿਆਉਂਦਾ ਤਾਂ …
ਸੂਈ ਲਿਆਉਂਦਾ ਤਾਂ ...
ਇੱਕ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਦਾ ਕੋਈ ਵਿਗੜਿਆ ਕੰਮ ਸੰਵਰ ਗਿਆ ਉਸ ਦੀ ਖੁਸ਼ੀ ਦੀ ਕੋਈ ਹੱਦ ਨਹੀਂ ਸੀ ਉਸ ਨੂੰ ਅਪਾਰ ਧਨ ਮਿਲਿਆ ਸੀ ਇਸ ਕਾਰਜ ਸਿੱਧੀ ਨੇ ਤਾਂ ਉਸ ਦੇ ਅਪਾਰ ਧਨ ਨੂੰ ਹੋਰ ਵੀ ਵੱਧ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਗੁਰੂ ਸ਼ੇਖ ਫਰੀਦ ਨੂੰ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਭੇਂਟ ਦੇਣ ਦਾ ਨਿਸ਼ਚਾ ਕੀਤਾ ਬਹੁਤ ਸੋਚ-ਵਿਚਾਰ ਪਿ...
ਨਿਮਰਤਾ ’ਚ ਸਮਾਈ ਮਹਾਨਤਾ
ਨਿਮਰਤਾ ’ਚ ਸਮਾਈ ਮਹਾਨਤਾ
ਪਾਟਲੀਪੁੱਤਰ ਦੇ ਮੰਤਰੀ ਆਚਾਰੀਆ ਚਾਣੱਕਿਆ ਬਹੁਤ ਹੀ ਵਿਦਵਾਨ ਤੇ ਨਿਆਂ ਪਸੰਦ ਵਿਅਕਤੀ ਸਨ ਉਹ ਇੱਕ ਸਿੱਧੇ-ਸਾਦੇ ਤੇ ਇਮਾਨਦਾਰ ਵਿਅਕਤੀ ਵੀ ਸਨ ਉਹ ਇੰਨੇ ਵੱਡੇ ਸਾਮਰਾਜ ਦੇ ਮਹਾਂਮੰਤਰੀ ਹੋਣ ਦੇ ਬਾਵਜ਼ੂਦ ਛੱਪਰ ਨਾਲ ਢੱਕੀ ਕੁਟੀਆ ਵਿਚ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ ਇੱਕ ਆਮ ਆਦਮੀ ਵਾਂਗ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਰਹਿਣ...
ਜਜ਼ਬਾ ਅੱਗੇ ਵਧਣ ਦਾ
ਜਜ਼ਬਾ ਅੱਗੇ ਵਧਣ ਦਾ
ਇਹ ਗੱਲ ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੀ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਸਮੁੱਚੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੀ ਲੜਾਈ ਜ਼ੋਰ ਫੜ੍ਹ ਰਹੀ ਸੀ ਇੱਕ ਬਾਲਕ ਆਪਣੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਤੋਂ ਦੂਰ ਇੱਕ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਹੋਸਟਲ ਵਿਚ ਰਹਿ ਕੇ ਆਪਣੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ ਉਸ ਦੇ ਘਰ ਦੀ ਆਰਥਿਕ ਹਾਲਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਚੰਗੀ ਨਹੀਂ ਸੀ ਉਸ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੀ ਆਮਦਨੀ ਘੱਟ ਸੀ ਅਤੇ ...
ਇੰਜ ਛੁੱਟੀ ਆਦਤ
ਇੰਜ ਛੁੱਟੀ ਆਦਤ
ਭੂ-ਦਾਨ ਅੰਦੋਲਨ ਦੇ ਸੂਤਰਧਾਰ ਅਚਾਰੀਆ ਵਿਨੋਬਾ ਭਾਵੇ ਕੋਲ ਇੱਕ ਸ਼ਰਾਬੀ ਆਦਮੀ ਹੱਥ ਜੋੜ ਕੇ ਬੇਨਤੀ ਕਰਨ ਲੱਗਾ, ‘‘ਮਹਾਤਮਾ ਜੀ, ਕੀ ਕਰਾਂ, ਇਹ ਸ਼ਰਾਬ ਮੇਰਾ ਪਿੱਛਾ ਹੀ ਨਹੀਂ ਛੱਡਦੀ ਤੁਸੀਂ ਕੋਈ ਉਪਾਅ ਦੱਸੋ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਮੈਨੂੰ ਇਸ ਆਦਤ ਤੋਂ ਮੁਕਤੀ ਮਿਲ ਜਾਵੇ’’ ਵਿਨੋਬਾ ਭਾਵੇ ਨੇ ਕੁਝ ਦੇਰ ਸੋਚਿ...
ਪੁਰਸ਼ਾਰਥ
ਪੁਰਸ਼ਾਰਥ
ਮਹਾਂਭਾਰਤ ਦੇ ਯੁੱਧ ’ਚ ਕਰਨ ਨੇ ਅਰਜੁਨ ਨੂੰ ਮਾਰਨ ਦੀ ਪ੍ਰਤਿੱਗਿਆ ਲਈ ਸੀ ਉਸ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਲਈ ਖਾਂਡਵ ਵਣ ਦੇ ਸੱਪ ਅਸ਼ਵਸੇਨ ਨੇ, ਜਿਸ ਦਾ ਸਾਰਾ ਪਰਿਵਾਰ ਪਾਂਡਵਾਂ ਵੱਲੋਂ ਲਾਈ ਗਈ ਅੱਗ ’ਚ ਭਸਮ ਹੋ ਚੁੱਕਾ ਸੀ, ਇਹੀ ਸਹੀ ਮੌਕਾ ਸਮਝਿਆ ਅਰਜੁਨ ਨਾਲ ਉਹ ਦੁਸ਼ਮਣੀ ਰੱਖਦਾ ਹੀ ਸੀ ਪਰ ਡੰਗਣ ਦਾ ਮੌਕਾ ਉਸ ...
ਸੱਚ ਦਾ ਫ਼ਲ
ਸੱਚ ਦਾ ਫ਼ਲ
ਇੱਕ ਵਾਰ ਇੱਕ ਕਾਫ਼ਲਾ ਬਗਦਾਦ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ ਰਾਹ ’ਚ ਡਾਕੂਆਂ ਨੇ ਹਮਲਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਤੇ ਲੁੱਟ-ਮਾਰ ਕਰਨ ਲੱਗੇ ਕਾਫ਼ਲੇ ’ਚ 9 ਸਾਲ ਦਾ ਇੱਕ ਲੜਕਾ ਚੁੱਪਚਾਪ ਖੜ੍ਹਾ ਵੇਖ ਰਿਹਾ ਸੀ ਇੱਕ ਡਾਕੂ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਪੁੱਛਿਆ, ‘‘ਤੇਰੇ ਕੋਲ ਵੀ ਕੁਝ ਹੈ?’’ ‘‘ਮੇਰੇ ਕੋਲ 40 ਅਸ਼ਰਫ਼ੀਆਂ ਹਨ’’ ਲੜਕੇ ਨੇ ਜਵਾਬ ਦਿੱਤਾ ਡਾ...
ਟੀਚੇ ’ਤੇ ਧਿਆਨ
ਟੀਚੇ ’ਤੇ ਧਿਆਨ
ਇੱਕ ਵਾਰ ਸਵਾਮੀ ਵਿਵੇਕਾਨੰਦ ਰੇਲ ਰਾਹੀਂ ਕਿਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਸਨ ਉਹ ਜਿਸ ਡੱਬੇ ’ਚ ਸਫ਼ਰ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ, ਉਸ ਡੱਬੇ ’ਚ ਕੁਝ ਅੰਗਰੇਜ਼ ਯਾਤਰੀ ਵੀ ਸਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਅੰਗਰੇਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਸਾਧੂਆਂ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਚਿੜ ਚੜ੍ਹਦੀ ਸੀ ਉਹ ਸਾਧੂਆਂ ਦੀ ਰੱਜ ਕੇ ਨਿੰਦਾ ਕਰਦੇ ਸਨ ਨਾਲ ਵਾਲੇ ਸਾਧੂ ਯਾਤਰੀ ਨੂੰ ਵੀ ਗਾਲੀ-ਗਲੋਚ ਕ...
ਸਫ਼ਲਤਾ ਦਾ ਰਾਜ਼
ਸਫ਼ਲਤਾ ਦਾ ਰਾਜ਼
ਸੰਸਾਰ ਦੇ ਮਹਾਨ ਵਿਗਿਆਨਕ ਅਲਬਰਟ ਆਈਂਸਟੀਨ ਤੋਂ ਇੱਕ ਵਾਰ ਇੱਕ ਲੜਕੇ ਨੇ ਪੁੱਛਿਆ, ‘‘ਸਰ, ਅੱਜ ਸਾਰੀ ਦੁਨੀਆਂ ’ਚ ਤੁਹਾਡਾ ਨਾਂਅ ਹੈ, ਸਾਰੇ ਤੁਹਾਡੀ ਪ੍ਰਸੰਸਾ ਕਰਦੇ ਹਨ ਤੁਹਾਨੂੰ ਮਹਾਨ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿਰਪਾ ਕਰਕੇ ਦੱਸੋ ਕਿ ਮਹਾਨ ਬਣਨ ਲਈ ਕੀ ਮੰਤਰ ਹੈ?’’
ਆਈਂਸਟੀਨ ਨੇ ਇੱਕ ਸ਼ਬਦ ’ਚ ਕਿਹਾ ਕਿ ...