punjabi literature | ਰਚਨਾਵਾਂ ਜੋ ਦਿਲ ਨੂੰ ਛੂਹ ਜਾਣ…
ਰਚਨਾਵਾਂ ਜੋ ਦਿਲ ਨੂੰ ਛੂਹ ਜਾਣ। ਕਵੀ, ਗਜ਼ਲਗੋ ਤੇ ਲੇਖਕ ਦਿਲ ਦੀਆਂ ਸੱਚੀਆਂ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਗਟ ਕਰਕੇ ਆਪਣੀ ਗੱਲ ਕਹਿਣ ਦਾ ਦਮ ਰੱਖਦੇ ਹਨ।
The form of Maya | ਮਾਇਆ ਦਾ ਰੂਪ
The form of Maya | ਮਾਇਆ ਦਾ ਰੂਪ
ਸਭ ਬਜ਼ੁਰਗ ਜਵਾਨ ਤੇ ਕੀ ਬੱਚੇ
ਹਰ ਕੋਈ ਮੈਨੂੰ ਪਾਉਣ ਲਈ ਤਰਸੇ
ਬੇਵਜ੍ਹਾ ਵਧਾਈ ਬੈਠੇ ਨੇ ਖਰਚੇ
ਕੋਈ ਮਿਹਨਤ ਨਾ ਡੱਕਾ ਤੋੜਦਾ
ਮੈਂ ਮਾਇਆ ਦਾ ਰੂਪ ਬੋਲਦਾ।
ਦੁਕਾਨਦਾਰ ਤੇ ਜਿੰਨੇ ਵੀ ਲਾਲੇ
ਤੜਕੇ ਖੋਲ੍ਹਣ ਜੱਦ ਆ ਕੇ ਤਾਲੇ
ਸਾਰੇ ਮੈਨੂੰ ਪੱਟਣ ਲਈ ਨੇ ਕਾਹਲੇ
...
Amrita Pritam: ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਪੰਜਾਬੀ ਕਵਿੱਤਰੀ ਅੰਮ੍ਰਿਤਾ ਪ੍ਰੀਤਮ ਨੇ ਦੇਸ਼ ਵੰਡ ਵੇਲੇ ਹੋਏ ਖੂਨ-ਖਰਾਬੇ ਨੂੰ ਵੇਖ ਕੇ ਲਿਖੀ ਸੀ ਇਹ ਕਵਿਤਾ
ਅੱਜ ਆਖਾਂ ਵਾਰਸ ਸ਼ਾਹ ਨੂੰ... | Amrita Pritam
ਅੱਜ ਆਖਾਂ ਵਾਰਸ ਸ਼ਾਹ ਨੂੰ, ਕਿਤੋਂ ਕਬਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਬੋਲ।
ਤੇ ਅੱਜ ਕਿਤਾਬੇ ਇਸ਼ਕ ਦਾ, ਕੋਈ ਅਗਲਾ ਵਰਕਾ ਫੋਲ।
ਇੱਕ ਰੋਈ ਸੀ ਧੀ ਪੰਜਾਬ ਦੀ, ਤੂੰ ਲਿਖ-ਲਿਖ ਮਾਰੇ ਵੈਣ।
ਅੱਜ ਲੱਖਾਂ ਧੀਆਂ ਰੋਂਦੀਆਂ, ਤੈਨੂੰ ਵਾਰਸ ਸ਼ਾਹ ਨੂੰ ਕਹਿਣ।
ਉੱਠ ਦਰਦਮੰਦਾਂ ਦਿਆ ਦਰਦੀ...
ਡਾਕੀਏ ਦੀ ਰਾਹ
ਡਾਕੀਏ ਦੀ ਰਾਹ
ਦੂਰ ਵਸੇਂਦਿਓ ਸੱਜਣੋਂ ! ਕੋਈ ਚਿੱਠੀ ਤਾਂ ਦਿਉ ਪਾ।
ਖੜ੍ਹ ਕੇ ਵਿਚ ਬਰੂਹਾਂ,ਤੱਕਦਾ ਮੈਂ ਡਾਕੀਏ ਦੀ ਰਾਹ।
ਉਂਝ ਤਾਂ ਰੋਜ਼ ਲਗਾਵੇ ਡਾਕੀਆ ਗਲੀ ਮੇਰੀ ਦਾ ਗੇੜਾ,
ਪਰ ਮੇਰੀ ਆਸ ਉਮੀਦ ਵਾਲਾ , ਨਾ ਕਰਕੇ ਜਾਵੇ ਨਿਬੇੜਾ,
ਲੰਘ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਦਰਾਂ ਮੂਹਰ ਦੀ ਘੰਟੀ ਨੂੰ ਖੜਕਾ।
ਦੂਰ..................
ਚਟਨੀ ਵੀ ਖਾਣੀ ਹੋਗੀ ਔਖੀ
Sauce | ਚਟਨੀ ਵੀ ਖਾਣੀ ਹੋਗੀ ਔਖੀ
ਕੀ ਫ਼ਖਰ ਹਾਕਮਾਂ ਦਾ, ਇੱਕੋ ਥੈਲੀ ਦੇ ਚੱਟੇ-ਵੱਟੇ,
ਛੇਤੀ ਹਰੇ ਨਹੀਂ ਹੋਣਾ, ਜਿਹੜੇ ਗਏ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਚੱਟੇ
ਲੋਕ ਤੌਬਾ ਕਰਦੇ ਨੇ, ਮਹਿੰਗਾਈ ਕਰਕੇ ਰੱਖਤੀ ਚੌਖੀ,
ਤੇਰੇ ਰਾਜ 'ਚ ਪੀਐਮ ਜੀ, ਚਟਨੀ ਵੀ ਖਾਣੀ ਹੋਗੀ ਔਖੀ
ਆਲੂ-ਗੰਢੇ, ਟਮਾਟਰ ਜੀ, ਪੰਜਾਹ ਦੇ ਉੱਪਰ ਚੱਲੇ,
ਲੱ...
ਪਾਣੀ ਦਾ ਬੁਲਬੁਲਾ (ਕਾਵਿ ਕਿਆਰੀ)
ਮਿੱਟੀ ਦਾ ਤੂੰ ਹੈਂ ਖਿਡੌਣਾ,
ਕੀ ਤੇਰੀ ਔਕਾਤ ਓ ਬੰਦਿਆ।
ਤਨ ਆਪਣੇ ਦਾ ਮਾਣ ਹੈਂ ਕਰਦਾ,
ਸਮਝੇਂ ਇਹਨੂੰ ਫੌਲਾਦ ਓ ਬੰਦਿਆ।
ਤੈਨੂੰ ਮੇਲਾ ਵੇਖਣ ਜਿਸ ਨੇ ਘੱਲਿਆ,
ਕਦੇ ਰਚਾਵੇਂ ਨਾ ਸੰਵਾਦ ਓ ਬੰਦਿਆ।
ਤੇਰੇ ਅੰਦਰੋਂ ਜੋ ਧੁਨਕਾਰਾਂ ਦਿੰਦਾ,
ਸੁਣੇਂ ਨਾ ਅਨਹਦ ਨਾਦ ਓ ਬੰਦਿਆ।
ਇੱਥੇ ਪਾਣੀ ਦਾ ਤੂੰ ਹੈਂ ਬੁਲਬੁ...
ਝੰਡਾ ਕਿਰਸਾਨੀ ਦਾ
ਝੰਡਾ ਕਿਰਸਾਨੀ ਦਾ
ਜਵਾਨਾ ਤੂੰ ਜਾਗ ਓਏ
ਹਨੇਰੇ ਵਿਚੋਂ ਜਾਗ
ਸੁੱਤਿਆਂ ਨਹੀਂ ਹੁਣ ਸਰਨਾ
ਹੁਣ ਜਾਗ ਓਏ ਜਵਾਨਾ
ਹਲੂਣਾ ਦੇ ਜ਼ਮੀਰ ਨੂੰ
ਏਕੇ ਬਿਨ ਹੁਣ ਨਹੀਂ ਸਰਨਾ
ਹੱਕਾਂ ਲਈ ਪੈਣਾ ਹੁਣ ਲੜਨਾ।
ਦੋਸ਼ ਨਾ ਦੇ ਆਪਣੀ ਤਕਦੀਰ ਨੂੰ,
ਨਾਲ ਰੱਖ ਜਾਗਦੀ ਜ਼ਮੀਰ ਨੂੰ,
ਹੁਣ ਜਾਗ ਓਏ ਜਵਾਨਾ
ਤੇਰੇ ਬਿਨ ਨਹੀਂ ਹੁਣ ਸਰ...
ਕਵਿਤਾਵਾਂ : Complaints | ਫਰਿਆਦ
ਕਵਿਤਾ : ਫਰਿਆਦ
ਘਰ-ਘਰ ਖੈਰਾਂ ਵਰਤਣ
ਦੂਰ ਰੱਖੀਂ ਮਾੜੇ ਵਕਤਾਂ ਨੂੰ
ਕੌੜਾ ਲੱਗੇ ਚਾਹੇ ਮਿੱਠਾ
ਫੁੱਲ ਫਲ ਸੱਭੇ ਦਰੱਖਤਾਂ ਨੂੰ
ਸਾਰੇ ਰਲ-ਮਿਲ ਬੈਠਣ
ਕੀ ਛੋਟਾ ਤੇ ਕੀ ਵੱਡੇ
ਹੱਥ ਜੋੜ ਫਰਿਆਦ ਕਰਾਂ
ਮਾਲਕਾ ਮੈਂ ਤੇਰੇ ਅੱਗੇ
Complaints | ਫਰਿਆਦ
ਭੁੰਜੇ ਸੁੱਤੇ ਬਦਨਸੀਬਾਂ ਨੂੰ
ਕਿਸਮਤ ਵਿੱਚ ਟੁਕੜ...
ਕਲਮਾਂ ਕਰੀਏ ਤਿੱਖੀਆਂ
ਕਾਵਿ-ਕਿਆਰੀ | ਕਲਮਾਂ ਕਰੀਏ ਤਿੱਖੀਆਂ
ਕਲਮਾਂ ਕਰੀਏ ਤਿੱਖੀਆਂ ਦੋਸਤੋ,
ਆਓ ਲਿਖੀਏ ਕੁੱਝ ਸਮਾਜ ਲਈ
ਓਹਨਾਂ ਧੀਆਂ ਲਈ ਵੀ ਲਿਖੀਏ,
ਜੋ ਚੜ੍ਹਦੀਆਂ ਭੇਟਾ ਦਾਜ ਲਈ
ਸਰਕਾਰੀ ਡਿਗਰੀਆਂ ਲੈ ਸੜਕਾਂ ’ਤੇ,
ਨਿੱਤ ਮਾਰੇ-ਮਾਰੇ ਫਿਰਦੇ ਜੋ,
ਗਹਿਣੇ ਬੈਅ ਜ਼ਮੀਨਾਂ ਕਰਕੇ,
ਉਤਾਵਲੇ ਰਹਿਣ ਪਰਵਾਜ਼ ਲਈ
ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰੀ...