ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ (ਏਜੰਸੀ)। Heart Disease Deaths: ਭਾਰਤ ’ਚ, ਦਿਲ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਹੋਰ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਨਾਲੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵੇਖਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਇਹ ਹਰ ਸਾਲ ਮੌਤਾਂ ਦਾ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਵੀ ਹੈ। ਕੁਝ ਦਹਾਕੇ ਪਹਿਲਾਂ, ਦਿਲ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਉਮਰ ਦੇ ਨਾਲ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਹੁਣ ਛੋਟੀ ਉਮਰ ਦੇ ਲੋਕ, ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ 20 ਸਾਲ ਤੋਂ ਘੱਟ ਉਮਰ ਦੇ ਲੋਕ ਵੀ ਇਸ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ। ਅੰਕੜੇ ਦਰਸ਼ਾਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਹਰ ਸਾਲ ਲੱਖਾਂ ਭਾਰਤੀ ਦਿਲ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਕਾਰਨ ਆਪਣੀਆਂ ਜਾਨਾਂ ਗੁਆ ਰਹੇ ਹਨ। Heart Disease Deaths
ਇਹ ਖਬਰ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : Teachers Day 2025: ਅਧਿਆਪਕ ਜਗਦੀ ਮਸ਼ਾਲ ਵਰਗੇ ਜੋ ਸਮਾਜ ਨੂੰ ਰੌਸ਼ਨ ਕਰਦੇ
ਇਨ੍ਹਾਂ ’ਚੋਂ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਨੌਜਵਾਨ ਪੀੜ੍ਹੀ ਦੀ ਹੈ। 30-35 ਸਾਲ ਦੇ ਨੌਜਵਾਨ ਜੋ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਤੰਦਰੁਸਤ ਤੇ ਊਰਜਾਵਾਨ ਸਮਝਦੇ ਸਨ, ਅਚਾਨਕ ਦਿਲ ਦੇ ਦੌਰੇ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ’ਤੇ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਅਜਿਹੀਆਂ ਖ਼ਬਰਾਂ ਵੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲਣਗੀਆਂ। ਦਿਲ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਤੇ ਇਸ ਕਾਰਨ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਮੌਤਾਂ ਬਾਰੇ ਇੱਕ ਤਾਜ਼ਾ ਰਿਪੋਰਟ ਨੇ ਵੀ ਇਸ ਖ਼ਤਰੇ ਬਾਰੇ ਸੁਚੇਤ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਰਜਿਸਟਰਾਰ ਜਨਰਲ ਆਫ਼ ਇੰਡੀਆ ਦੇ ਅਧੀਨ ਕੀਤੇ ਗਏ। Heart Disease Deaths
ਸੈਂਪਲ ਰਜਿਸਟਰੇਸ਼ਨ ਸਰਵੇਖਣ ਦੀ ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ, ਮਾਹਿਰਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਟੀਮ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਭਾਰਤ ’ਚ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਮੌਤਾਂ ’ਚੋਂ ਇੱਕ ਤਿਹਾਈ ਦਿਲ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਕਾਰਨ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਦਿਲ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦੇਸ਼ ’ਚ ਮੌਤ ਦਰ ਦਾ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਬਣੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ, ਜੋ ਕਿ ਲਗਭਗ 31 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਮੌਤਾਂ ਲਈ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹਨ। ਮਾਹਿਰਾਂ ਨੇ ਚਿੰਤਾ ਪ੍ਰਗਟ ਕੀਤੀ ਹੈ ਕਿ ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਰੁਟੀਨ ਤੇ ਖਾਣ-ਪੀਣ ਦੀਆਂ ਆਦਤਾਂ ਵਿਗੜ ਰਹੀਆਂ ਹਨ, ਇਸ ਨਾਲ ਇਹ ਅੰਕੜੇ ਹੋਰ ਵੀ ਵਧਣ ਦਾ ਖਦਸ਼ਾ ਹੈ।
ਗੈਰ-ਸੰਚਾਰੀ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਤੇ ਮੌਤ ਦਾ ਵਧਦਾ ਜੋਖਮ | Heart Disease Deaths
ਮੌਤ ਦੇ ਕਾਰਨਾਂ ਬਾਰੇ ਰਿਪੋਰਟ : 2021-2023 ’ਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਗੈਰ-ਸੰਚਾਰੀ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਮੌਤ ਦਾ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਹਨ, ਜੋ ਕਿ ਸਾਰੀਆਂ ਮੌਤਾਂ ਦਾ 56.7 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਸੰਚਾਰੀ ਬਿਮਾਰੀਆਂ, ਮਾਵਾਂ ਦੀ ਸਿਹਤ, ਪ੍ਰਸੂਤੀ ਸਥਿਤੀਆਂ ਅਤੇ ਪੋਸ਼ਣ ਸੰਬੰਧੀ ਸਥਿਤੀਆਂ 23.4 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਮੌਤਾਂ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਦੀਆਂ ਹਨ। ਕੋਵਿਡ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ 2020-2022 ਦੀ ਮਿਆਦ ਵਿੱਚ, ਇਹ ਅੰਕੜੇ ਲੜੀਵਾਰ 55.7 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਤੇ 24.0 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਸਨ। ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਰਿਪੋਰਟ ’ਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਸਮੁੱਚੀ ਦਿਲ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਮੌਤ ਦਾ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਬਣੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਾਹ ਦੀ ਲਾਗ 9.3 ਫੀਸਦੀ, ਘਾਤਕ ਤੇ ਹੋਰ ਨਿਓਪਲਾਜ਼ਮ 6.4 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਤੇ ਸਾਹ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ 5.7 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਹਨ।
ਹੋਰ ਕਿਹੜੇ ਕਾਰਨਾਂ ਤੋਂ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਮੌਤਾਂ?
30 ਸਾਲ ਤੋਂ ਵੱਧ ਉਮਰ ਸਮੂਹ ’ਚ ਮੌਤ ਦਾ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਦਿਲ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਹਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ 15-29 ਉਮਰ ਸਮੂਹ ’ਚ ਜਾਣਬੁੱਝ ਕੇ ਸੱਟ-ਫੇਟ-ਖੁਦਕੁਸ਼ੀ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਮੌਤ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਆਮ ਕਾਰਨ ਹਨ। ਰਿਪੋਰਟ ’ਚ ਉਜਾਗਰ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਮੌਤਾਂ ਦੇ ਹੋਰ ਕਾਰਨਾਂ ’ਚ ਪਾਚਨ ਰੋਗ (5.3 ਫੀਸਦੀ), ਅਣਜਾਣ ਕਾਰਨ ਦਾ ਬੁਖਾਰ (4.9 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ), ਮੋਟਰ ਵਾਹਨ ਹਾਦਸਿਆਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਅਣਜਾਣੇ ’ਚ ਸੱਟਾਂ (3.7 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ), ਸ਼ੂਗਰ (3.5 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ) ਤੇ ਜਣਨ ਰੋਗ (3.0 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ) ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਮਾਹਿਰਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ 9.4 ਫੀਸਦੀ ਮੌਤਾਂ ਲਈ ਸੱਟਾਂ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹਨ ਜਦੋਂ ਕਿ ਅਣਜਾਣ ਕਾਰਨ 10.5 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਅਣਜਾਣ ਕਾਰਨ ਵੱਡੀ ਉਮਰ ਸਮੂਹਾਂ (70 ਜਾਂ ਇਸ ਤੋਂ ਵੱਧ) ’ਚ ਦੇਖੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
ਕੀ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ ਰਿਪੋਰਟ? | Heart Disease Deaths
ਰਿਪੋਰਟ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਨਤੀਜਿਆਂ ਦੀ ਵਿਆਖਿਆ ਸਾਵਧਾਨੀ ਨਾਲ ਕੀਤੀ ਜਾਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਕਾਰਨਾਂ ਦੇ ਗਲਤ ਵਰਗੀਕਰਨ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਰੱਦ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ। ਅਧਿਐਨ ਨੇ ਅਜਿਹੇ ਨਤੀਜੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਹਨ ਜੋ ਦੇਸ਼ ’ਚ ਮੌਤ ਦਰ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਤੇ ਇਸ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਢੰਗ ਨਾਲ ਸਮਝਣ ’ਚ ਜ਼ਰੂਰ ਮਦਦ ਕਰਨਗੇ। ਸਿਹਤ ਮਾਹਿਰਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ, ਹਰ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਦਿਲ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦੇ ਕੇਸਾਂ ’ਚ ਵਾਧਾ ਹੋਣ ਦੇ ਤਰੀਕੇ ਬਾਰੇ ਸਾਵਧਾਨ ਰਹਿਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ।
ਦਿਲ ਦੀ ਸਿਹਤ ਲਈ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਦੇਖਭਾਲ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ
ਦਿਲ ਦੇ ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਅੱਜ ਦਾ ਨੌਜਵਾਨ ਭੱਜ-ਦੌੜ ’ਚ ਇੰਨਾ ਫਸਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਪੂਰੀ ਨੀਂਦ ਨਹੀਂ ਲੈਂਦੇ, ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਖਾਣਾ ਨਹੀਂ ਖਾਂਦੇ ਤੇ ਤਣਾਅ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਦੀ ਰੁਟੀਨ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਬਣਾ ਲਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਤਲਿਆ ਹੋਇਆ ਭੋਜਨ, ਜੰਕ ਫੂਡ ਖਾਣ ਤੇ ਘੰਟਿਆਂ ਤੱਕ ਸਕ੍ਰੀਨ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਰਹਿਣ ਦੀ ਆਦਤ ਨੇ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਅੰਦਰੋਂ ਖੋਖਲਾ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਨਤੀਜਾ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਦਿਲ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਥੱਕਣ ਲੱਗ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਪਿਛਲੇ ਦਹਾਕੇ ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ’ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਮਾਰੀਏ ਤਾਂ ਦਿਲ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਕਾਰਨ ਮੌਤ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ’ਚ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ ਤੇ ਇਹ ਹੁਣ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਮੌਤ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ। ਮਾਹਿਰਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਛੋਟੀ ਉਮਰ ਤੋਂ ਹੀ ਇਸ ਵਿਸ਼ੇ ਦੀ ਗੰਭੀਰਤਾ ਵੱਲ ਧਿਆਨ ਦੇਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ।