ਭਲਕੇ ਭਾਰਤ ਲਈ ਇਤਿਹਾਸਕ ਦਿਨ, ਮੋਦੀ ਆਪਣੇ ਜਨਮ ਦਿਨ ’ਤੇ ਸੰਸਦ ਦੀ ਧਰਤੀ ਤੋਂ ਦੇਣਗੇ ਚੀਤਿਆਂ ਦੀ ਸੌਗਾਤ
ਭੋਪਾਲ। ਕੱਲ੍ਹ ਦਾ ਦਿਨ ਪੂਰੇ ਭਾਰਤ ਲਈ ਇਤਿਹਾਸਕ ਦਿਨ ਹੋਣ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ (ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ) ਆਪਣੇ ਜਨਮ ਦਿਨ ਦੇ ਮੌਕੇ ‘ਤੇ ‘ਆਜ਼ਾਦੀ ਕੇ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਮਹੋਤਸਵ’ ਦੌਰਾਨ 75 ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਇੱਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਤੇਜ਼ ਰਫ਼ਤਾਰ ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੀ ਮਿੱਟੀ ਤੋਂ ਭੱਜਣ ਵਾਲੇ ਜੀਵ ਚੀਤੇ ਦੀ ਦਾਤ ਦੇਣਗੇ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮੋਦੀ ਭਲਕੇ ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਸ਼ਿਓਪੁਰ ਵਿੱਚ ਕੁਨੋ ਨੈਸ਼ਨਲ ਪਾਰਕ ਵਿੱਚ ਇਨ੍ਹਾਂ ਚੀਤਿਆਂ ਨੂੰ ਬਹਾਲ ਕਰਨਗੇ।
ਅਧਿਕਾਰਤ ਸੂਤਰਾਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਪਹਿਲੀ ਖੇਪ ਵਿੱਚ ਨਾਮੀਬੀਆ ਤੋਂ ਤਿੰਨ ਚੀਤੇ, ਦੋ ਨਰ ਅਤੇ ਇੱਕ ਮਾਦਾ ਲਿਆਂਦੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਬਾਕੀ ਚੀਤਿਆਂ ਨੂੰ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਇੱਥੇ ਲਿਆ ਕੇ ਦੀਵਾਰ ਵਿੱਚ ਛੱਡਣ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਨੂੰ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਦੇ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਕੁੱਲ ਵੀਹ ਚੀਤੇ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਦੱਖਣੀ ਅਫ਼ਰੀਕਾ ਦੇ 12 ਅਤੇ ਨਾਮੀਬੀਆ ਦੇ ਅੱਠ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ, ਨੂੰ ਕੁਨੋ ਨੈਸ਼ਨਲ ਪਾਰਕ ਵਿੱਚ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਅਧਿਕਾਰਤ ਜਾਣਕਾਰੀ ਅਨੁਸਾਰ ਪੰਜ ਸੌ ਵਰਗ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੇ ਚੀਤਿਆਂ ਲਈ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਘੇਰਾ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਤਿਆਰ ਹੈ। ਇਸ ਦੀਵਾਰ ਦੇ ਨੇੜੇ ਚਾਰ ਹੈਲੀਪੈਡ ਤਿਆਰ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ‘ਤੇ ਚੀਤਿਆਂ ਨੂੰ ਲਿਆਉਣ ਵਾਲਾ ਹੈਲੀਕਾਪਟਰ ਉਤਰੇਗਾ। ਇੱਥੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਅਤੇ ਹੋਰ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਮਹਿਮਾਨਾਂ ਦੇ ਹੈਲੀਕਾਪਟਰ ਉਤਰਨਗੇ। ਦੀਵਾਰ ਦਾ ਮੁੱਖ ਗੇਟ ਹੈਲੀਪੈਡ ਤੋਂ ਤਿੰਨ ਸੌ ਮੀਟਰ ਦੀ ਦੂਰੀ ‘ਤੇ ਹੈ, ਜਿੱਥੋਂ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮੋਦੀ ਚੀਤਿਆਂ ਨੂੰ ਦੀਵਾਰ ‘ਚ ਛੱਡਣਗੇ।
ਜਾਣੋ, 70 ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਦੇਸ਼ ‘ਚ ਕਿਵੇਂ ਡਿੱਗਣਗੇ ਚੀਤਿਆਂ ਦੇ ਕਦਮ!
ਅਧਿਕਾਰਤ ਜਾਣਕਾਰੀ ਅਨੁਸਾਰ ਕੁਨੋ ਨੈਸ਼ਨਲ ਪਾਰਕ ਖੇਤਰ ਦੇ ਨਾਲ ਲੱਗਦੇ ਪਿੰਡਾਂ ਵਿੱਚ ਪਸ਼ੂਆਂ ਦੇ ਟੀਕਾਕਰਨ ਦਾ ਕੰਮ ਮੁਕੰਮਲ ਕਰ ਲਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਲਾਕੇ ਦੇ ਸਾਰੇ ਪਿੰਡਾਂ ਵਿੱਚ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਕੈਂਪ ਲਗਾਏ ਗਏ ਹਨ ਅਤੇ ਕੁੰਨੋ ਦੇ ਨਾਲ ਲੱਗਦੇ ਪਿੰਡਾਂ ਦੇ 457 ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਚੀਤਾ ਮਿੱਤਰ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਚੀਤਿਆਂ ਦੇ ਨਿਵਾਸ ਲਈ ਅਨੁਕੂਲ ਹਾਲਾਤ ਵਿਕਸਿਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਪਾਣੀ ਦੇ ਪ੍ਰਬੰਧਾਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਜ਼ਰੂਰੀ ਸਿਵਲ ਕੰਮ ਵੀ ਮੁਕੰਮਲ ਕਰ ਲਏ ਗਏ ਹਨ।
ਕੁੰਨੋ ਵਿੱਚ ਜੰਗਲੀ ਜੀਵਾਂ ਦੀ ਘਣਤਾ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਚਿਤਲਾਂ ਨੂੰ ਨਰਸਿੰਘਗੜ੍ਹ ਤੋਂ ਲਿਆ ਕੇ ਛੱਡਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਮਾਹਿਰਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਸ਼ਿਕਾਰ ਦੀ ਘਣਤਾ ਚੀਤਿਆਂ ਲਈ ਕਾਫੀ ਹੈ। ਨਰ ਚੀਤੇ ਦੋ ਜਾਂ ਦੋ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਮੂਹਾਂ ਵਿੱਚ ਇਕੱਠੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਪਹਿਲਾਂ ਚੀਤਿਆਂ ਨੂੰ ਦੋ-ਤਿੰਨ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਲਈ ਛੋਟੇ-ਛੋਟੇ ਦੀਵਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਇੱਕ ਮਹੀਨੇ ਬਾਅਦ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵੱਡੇ ਘੇਰਿਆਂ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਮਾਹਿਰਾਂ ਦੁਆਰਾ ਵੱਡੇ ਚੀਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਚੀਤੇ ਦੇ ਅਨੁਕੂਲਨ ਦਾ ਮੁਲਾਂਕਣ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਪਹਿਲਾਂ ਨਰ ਚੀਤਾ ਅਤੇ ਫਿਰ ਮਾਦਾ ਚੀਤਿਆਂ ਨੂੰ ਖੁੱਲ੍ਹੇ ਜੰਗਲ ਵਿੱਚ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਸ ਸਬੰਧੀ ਲੋੜੀਂਦੇ ਪ੍ਰੋਟੋਕੋਲ ਅਨੁਸਾਰ ਕਾਰਵਾਈ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ।
ਕਰੀਬ 70 ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ ਭਾਰਤ ਦੀ ਧਰਤੀ ’ਤੇ ਵਾਪਸੀ
ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਤੇਜ਼ ਜੰਗਲੀ ਜਾਨਵਰ ਚੀਤਾ 75 ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ ਅਜ਼ਾਦੀ ਦੇ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਵੇਲੇ ਭਾਰਤ ਦੀ ਧਰਤੀ ‘ਤੇ ਪਰਤ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਆਖਰੀ ਚੀਤੇ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ 1948 ਵਿੱਚ ਮੱਧ ਭਾਰਤ ਦੇ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਮਹਾਰਾਜਾ (ਮੌਜੂਦਾ ਛੱਤੀਸਗੜ੍ਹ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ) ਰਾਮਾਨੁਜ ਪ੍ਰਤਾਪ ਸਿੰਘਦੇਓ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। 19ਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿੱਚ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਰਾਜਿਆਂ ਦੁਆਰਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਕਰਨ ਕਾਰਨ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਭਾਰੀ ਕਮੀ ਆਈ। ਅੰਤ ਵਿੱਚ, 1952 ਵਿੱਚ, ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਅਧਿਕਾਰਤ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਚੀਤੇ ਨੂੰ ਅਲੋਪ ਹੋਣ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ।
ਦੇਸ਼ ’ਚ ਚੀਤਿਆਂ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ
ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਚੀਤਿਆਂ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਸਾਲ ਪੁਰਾਣਾ ਹੈ। ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਗਾਂਧੀਸਾਗਰ ਸੈੰਕਚੂਰੀ ਦੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਰਾਈਸੇਨ ਚਤੁਰਭੁਜ ਨਾਲਾ ਅਤੇ ਖਰਬਾਈ ਵਿੱਚ ਮਿਲੀਆਂ ਚੱਟਾਨਾਂ ਦੀਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਵਿੱਚ ਚੀਤਿਆਂ ਦੀਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਮਿਲੀਆਂ ਹਨ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਚੀਤਿਆਂ ਦੇ ਮੁੜ ਵਸੇਬੇ ਲਈ ਸਾਲ 2009 ਵਿੱਚ ਕੇਂਦਰ ਅਤੇ ਰਾਜ ਸਰਕਾਰਾਂ ਨਾਲ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਚੀਤਾ ਮਾਹਿਰਾਂ ਦੀ ਮੀਟਿੰਗ ਆਯੋਜਿਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। 2010 ਵਿੱਚ, ਵਾਈਲਡਲਾਈਫ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ਼ ਇੰਡੀਆ ਨੇ ਚੀਤਾ ਦੇ ਮੁੜ ਵਸੇਬੇ ਲਈ ਪੂਰੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ 10 ਸੰਭਾਵੀ ਖੇਤਰਾਂ ਦਾ ਸਰਵੇਖਣ ਕੀਤਾ। ਇਹਨਾਂ ਸੰਭਾਵਿਤ 10 ਥਾਵਾਂ ਵਿੱਚੋਂ, ਕੁਨੋ ਸੈੰਕਚੂਰੀ (ਮੌਜੂਦਾ ਕੁਨੋ ਨੈਸ਼ਨਲ ਪਾਰਕ, ਸ਼ਿਓਪੁਰ) ਸਭ ਤੋਂ ਢੁਕਵੀਂ ਪਾਈ ਗਈ।
ਸਾਲ 2013 ਵਿੱਚ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਨੇ ਚੀਤਿਆਂ ਦੀ ਬਹਾਲੀ ਬਾਰੇ ਲੋੜੀਂਦਾ ਅਧਿਐਨ ਨਾ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਚੀਤੇ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਲਿਆਉਣ ’ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਾ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਵੱਲੋਂ 28 ਜਨਵਰੀ 2020 ਨੂੰ ਚੀਤਿਆਂ ਦੀ ਬਹਾਲੀ ਲਈ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ ਅਤੇ ਚੀਤਾ ਪ੍ਰਾਜੈਕਟ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਲਈ 3 ਮੈਂਬਰੀ ਮਾਹਿਰ ਟੀਮ ਦਾ ਗਠਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।ਕੁਨੋ ਨੈਸ਼ਨਲ ਪਾਰਕ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਸਥਿਤ ਸ਼ਿਓਪੁਰ, ਮੋਰੇਨਾ ਅਤੇ ਸ਼ਿਵਪੁਰੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਦੇ ਲੋਕ ਵੀ ਇਸ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਸੈਰ-ਸਪਾਟਾ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ। ਆਮਦਨ ਵਿੱਚ ਵਾਧੇ ਦੇ ਨਾਲ, ਵਿਅਕਤੀ ਵਾਧੂ ਲਾਭ ਕਮਾ ਕੇ ਇੱਕ ਬਿਹਤਰ ਜੀਵਨ ਬਤੀਤ ਕਰਨ ਦੇ ਯੋਗ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ। ਸੈਰ ਸਪਾਟੇ ਦੇ ਵਾਧੇ ਨਾਲ ਸਥਾਨਕ ਭਾਈਚਾਰੇ ਲਈ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਦੇ ਮੌਕੇ ਵੀ ਪੈਦਾ ਹੋਣਗੇ।
ਹੋਰ ਅਪਡੇਟ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਲਈ ਸਾਨੂੰ Facebook ਅਤੇ Twitter,Instagram, Linkedin , YouTube‘ਤੇ ਫਾਲੋ ਕਰੋ