ਸਕੂਲ ਗਾਈਡੈਂਸ ਕਾਊਂਸਲਰ ਵਜੋਂ ਕੈਰੀਅਰ ਦੇ ਮੌਕੇ
ਇੱਕ ਸਕੂਲ ਗਾਈਡੈਂਸ ਕਾਊਂਸਲਰ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਅਕਾਦਮਿਕ, ਕਰੀਅਰ, ਉੱਚ ਵਿੱਦਿਆ ਸਬੰਧੀ ਸਲਾਹ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਮਾਰਗਦਰਸ਼ਨ ’ਚ ਸਹਾਇਤਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ ਹਰੇਕ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਲਈ ਸਾਲਾਨਾ ਅਕਾਦਮਿਕ ਯੋਜਨਾਬੰਦੀ ’ਚ ਵੀ ਕਾਉਂਸਲਰ ਉਹ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੇ ਕਰੀਅਰ ’ਚ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੂਮਿਕਾ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ
ਕਿਉਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਮੁੱਖ ਉਦੇਸ਼ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੀ ਸਫਲਤਾ ’ਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਨਾ ਤੇ ਵਿਦਿਅਕ ਤੇ ਨਿੱਜੀ ਵਿਕਾਸ ’ਚ ਸਹੀ ਬਦਲ ਬਣਾਉਣ ’ਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਨਾ ਹੈ ਸਕੂਲ ਗਾਈਡੈਂਸ ਕਾਊਂਸਲਰ ਹਰ ਉਮਰ ਸਮੂਹ ਦੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿੰਡਰਗਾਰਟਨ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ 12 ਵੀਂ ਜਮਾਤ ਦੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਤੱਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਨਿੱਜੀ, ਸਮਾਜਿਕ ਤੇ ਅਕਾਦਮਿਕ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਹੱਲ ਕਰਨ ’ਚ ਸਹਾਇਤਾ ਲਈ ਸਲਾਹਕਾਰ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਰਦੇ ਹਨ,
ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਸ਼ਰਾਬ ਤੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦੀ ਦੁਰਵਰਤੋਂ, ਪਰਿਵਾਰਕ ਹਿੰਸਾ ਜਾਂ ਹੋਰ ਸਬੰਧਿਤ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਕਈ ਵਾਰ ਉਹ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮੁੱਦਿਆਂ ਨੂੰ ਸੁਣਨ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਦਾ ਹੱਲ ਕਰਨ ’ਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਦੇ ਹਨ ਇਸ ਦੇ ਜਵਾਬ ’ਚ ਉਹ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਹੱਲ ਕਰਨ ਲਈ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਲਾਹ-ਮਸ਼ਵਰੇ ਦੇ ਢੰਗਾਂ ਤੇ ਅਪਵਾਦ ਹੱਲ ਕਰਨ ਦੇ ਹੁਨਰਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹਨ ਮਿਡਲ ਸਕੂਲ ਤੇ ਹਾਈ ਸਕੂਲ ਦੇ ਪੱਧਰਾਂ ਦੌਰਾਨ, ਸਕੂਲ ਦੇ ਮਾਰਗ-ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਸਲਾਹਕਾਰ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਹਾਈ-ਸਕੂਲ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੇ ਟੀਚਿਆਂ ਨੂੰ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕਰਨ ਤੇ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ
ਨੌਕਰੀਆਂ ਦੀਆਂ ਭੂਮਿਕਾਵਾਂ ਸਕੂਲ ਗਾਈਡੈਂਸ ਕਾਊਂਸਲਰ ਦੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ
ਸਲਾਹਕਾਰਾਂ ਦੀ ਨੌਕਰੀ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕੰਮ ਦੇ ਵਾਤਾਵਰਨ ’ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਿਆਂ ਬਹੁਤ ਵੱਖਰੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਸਕੂਲ ਦੀ ਮਾਰਗ-ਦਰਸ਼ਕ ਦੇ ਵੱਖੋ-ਵੱਖਰੇ ਤੌਰ’ ਤੇ ਨੌਕਰੀ ਦੇਣ ਵਾਲੇ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਦੀ ਯੋਗਤਾ ਤੇ ਦਿਲਚਸਪੀ ਦੇ ਸੁਭਾਅ ਅਨੁਸਾਰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਨੰਬਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਹੇਠ ਦਿੱਤੇ ਭਾਗ ’ਚ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਪੱਧਰਾਂ ’ਤੇ ਸਕੂਲ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕੌਂਸਲਰ ਦੀਆਂ ਨੌਕਰੀਆਂ ਦੇ ਪ੍ਰੋਫਾਈਲ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ
ਐਲੀਮੈਂਟਰੀ ਸਕੂਲ ਕਾਊਂਸਲਰ- ਐਲੀਮੈਂਟਰੀ ਸਕੂਲ ਕਾਊਂਸਲਰ ਭਾਵ ਸਲਾਹਕਾਰ ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਸਿੱਖਿਅਕ ਹੁੰਦੇ ਹਨ , ਜੋ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਨਰਸਰੀ ਤੋਂ ਗ੍ਰੇਡ 5 ਤੱਕ ਸਿਖਲਾਈ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਨੌਕਰੀ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਵੱਖਰੀਆਂ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਕਰਵਾਉਣਾ, ਮਾਪਿਆਂ ਜਾਂ ਸਰਪ੍ਰਸਤਾਂ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਚਿੰਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਹੱਲ ਕਰਨ ਲਈ ਨਿਯਮਤ ਤੌਰ ’ਤੇ ਸੰਚਾਰ ਕਰਨਾ ਤੇ ਵਿਹਾਰਵਾਦੀ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਦੀਆਂ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਬਣਾਉਣਾ ਹੈ
ਮਿਡਲ ਸਕੂਲ ਕਾਊਂਸਲਰ- ਉਹ 6ਵੀਂ ਤੋਂ 8ਵੀਂ ਕਲਾਸ ਦੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਹੁਨਰਾਂ ਤੇ ਰਣਨੀਤੀਆਂ ਨੂੰ ਵਿਕਸਤ ਕਰਨ ’ਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਦੇ ਹਨ ਜੋ ਵਿਦਿਅਕ ਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਤੌਰ ’ਤੇ ਸਫਲ ਹੋਣ ਲਈ ਇਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹਿੱਸਾ ਹਨ ਮਿਡਲ ਸਕੂਲ ਨੂੰ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਦੇ ਜੀਵਨ ਦਾ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸਮਾਂ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਉਹ ਉਮਰ ਹੈ ਜਦੋਂ ਉਹ ਬਚਪਨ ਤੋਂ ਅੱਲ੍ਹੜ ਅਵਸਥਾ ’ਚ ਤਬਦੀਲ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ ਇਸ ਲਈ ਇਹ ਮਿਡਲ ਸਕੂਲ ਦੇ ਕਾਊਂਸਲਰ ਦਾ ਕੰਮ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਨੂੰ ਸਮਝਣ ’ਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰੋ
ਹਾਈ ਸਕੂਲ ਕਾਊਂਸਲਰ-ਹਾਈ ਸਕੂਲ ਦੇ ਕਾਊਂਸਲਰ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਨਿੱਜੀ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਵਾਲੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੀ ਮਦਦ ਕਰਨ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਸਹੀ ਕਰੀਅਰ ਦੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਕਰਨ ’ਚ ਸਲਾਹ ਦਿੰਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਿਦਿਅਕ ਵਿੱਦਿਆ ’ਚ ਵਿਘਨ ਪਾ ਸਕਦੇ ਹਨ ਉਹ ਕਾਲਜਾਂ ਦੀ ਚੋਣ ਕਰਨ ਤੇ ਅਪਲਾਈ ਕਰਨ ਤੇ ਵਿੱਤੀ ਸਹਾਇਤਾ ਬਾਰੇ ਵੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਭਵਿੱਖ ਬਾਰੇ ਫੈਸਲੇ ਲੈਣ ’ਚ ਮਦਦ ਕਰਨ ਲਈ ਮਾਰਗ ਦਰਸ਼ਨ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਤੇ ਮੌਜ਼ੂਦਾ ਕਰੀਅਰ
ਮਨੋਵਿਗਿਆਨਕ ਕਾਲਜ ਦੇ ਕਾਊਂਸਲਰ-ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਸਿਹਤ ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਵਜੋਂ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਾਂ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨਕਾਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਜੋ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਨਿੱਜੀ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਦਾ ਹੱਲ ਕਰਨ ’ਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਅਧਿਐਨ ’ਚ ਵਿਘਨ ਪਾ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਤਣਾਅ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ ਤੇ ਚਿੰਤਾ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ ਉਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਾਲਜ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਤੇ ਘਰੇਲੂ ਰੁਖ ਨੂੰ ਬਦਲਣ ’ਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਦੇ ਹਨ ਤੇ ਸੰਕਟਕਾਲੀ ਸਲਾਹ-ਮਸ਼ਵਰੇ ’ਚ ਸਹਾਇਤਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੇ ਹਨ
ਅਕਾਦਮਿਕ ਕਾਉਂਸਲਰ-ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਨੌਕਰੀ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਉੱਚ ਸਿੱਖਿਆ ਸਬੰਧੀ ਸਹੀ ਕੈਰੀਅਰ ਦੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਕਰਨ ’ਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਨਾ ਹੈ ਉਹ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਨੂੰ ਸਹੀ ਕਾਲਜ ਚੁਣਨ, ਗ੍ਰੈਜੂਏਸ਼ਨ ਦੀਆਂ ਸ਼ਰਤਾਂ ਪੂਰੀਆਂ ਕਰਨ, ਕਾਲਜ ਨਾਲ ਸਬੰਧਿਤ ਜਾਣਕਾਰੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ’ਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਕਾਦਮਿਕ ਕਾਊਂਸਲਰ ਕੌਮੀ ਤੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕਾਲਜਾਂ/ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀਆਂ ਦੋਵਾਂ ਲਈ ਮਾਰਗ ਦਰਸ਼ਨ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ ਵਿੱਦਿਅਕ ਸਲਾਹਕਾਰ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਕੰਪਨੀਆਂ ਦੇ ਅਧਿਐਨ ’ਚ ਵਿਆਪਕ ਤੌਰ ’ਤੇ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਵੇਖੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ
ਸਕੂਲ ਗਾਈਡੈਂਸ ਕਾਊਂਸਲਰ ਬਣਨ ਲਈ ਕਿਤਾਬਾਂ ਤੇ ਅਧਿਐਨ ਸਮੱਗਰੀ
ਸਕੂਲ ਮਾਰਗਦਰਸ਼ਕ ਸਲਾਹਕਾਰ ਬਣਨ ਲਈ ਕੋਈ ਕਿਤਾਬਾਂ ਜਾਂ ਅਧਿਐਨ ਸਮੱਗਰੀ ਨਹੀਂ ਹੈ ਹਾਲਾਂਕਿ, ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਸਲਾਹ-ਮਸ਼ਵਰੇ, ਮਨੋਵਿਗਿਆਨ, ਮਨੁੱਖੀ ਵਿਵਹਾਰ, ਅਕਾਦਮਿਕ ਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਪਹਿਲੂਆਂ ਦਾ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਾਲ ਗਿਆਨ ਹੋਣਾ ਲਾਜ਼ਮੀ ਹੈ ਨਾਲ ਹੀ, ਇੱਕ ਸਕੂਲ ਗਾਈਡੈਂਸ ਸਲਾਹਕਾਰ ਦੀਆਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਨੌਕਰੀਆਂ ਦੀਆਂ ਭੂਮਿਕਾਵਾਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ, ਇਸ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਇਹ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੇ ਗਿਆਨ ਨੂੰ ਅਪਗ੍ਰੇਡ ਕਰਨ ਲਈ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਸੇਧ ਦੇਣ ਮਨੁੱਖੀ ਵਿਹਾਰ, ਵੱਖਰੀਆਂ ਸੱਭਿਆਚਾਰਾਂ, ਅਕਾਦਮਿਕ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਾਂ, ਜਾਂ ਕੋਈ ਪ੍ਰੇਰਨਾਦਾਇਕ ਕਿਤਾਬ ਸਬੰਧੀ ਕਿਤਾਬਾਂ ਗਿਆਨ ਨੂੰ ਜੋੜਨ ’ਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ
ਸਕੂਲ ਗਾਈਡੈਂਸ ਕਾਊਂਸਲਰ ਬਣਨ ਦੇ ਫਾਇਦੇ
ਸਕੂਲ ਦੇ ਮਾਰਗ-ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਸਲਾਹਕਾਰ ਦੀ ਨੌਕਰੀ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਸਾਰਥਕ ਕੰਮ ਦੇ ਅਧਾਰ ’ਤੇ ਬਹੁਤ ਉੱਚੀ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਤੁਸੀਂ ਸਿੱਧੇ ਜਵਾਨ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਰਹੇ ਹੋ ਇੱਥੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਹਨ ਤੇ ਹਰ ਦਿਨ ਵੱਖਰਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ ਤੁਸੀਂ ਵਰਤਮਾਨ ਜੀਵਨ ਦੀਆਂ ਸਥਿਤੀਆਂ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠ ਰਹੇ ਹੋ ਉਹ ਲੋਕ ਜੋ ਉੱਚ ਸਮਾਜਿਕ ਮੇਲ-ਜੋਲ ਨੂੰ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ ਉਹ ਸਕੂਲ ਦੇ ਸਲਾਹਕਾਰ ਬਣਨਾ ਬਹੁਤ ਫਲਦਾਇਕ ਪਾਉਂਦੇ ਹਨ
ਸਕੂਲ ਗਾਈਡੈਂਸ ਕਾਊਂਸਲਰ ਬਣਨ ਦੇ ਨੁਕਸਾਨ
ਨੌਕਰੀ ਲੱਭਣ ਲਈ ਮੁਕਾਬਲਾ ਬਹੁਤ ਤੀਬਰ ਹੈ, ਖਾਸਕਰ ਕੁਝ ਸਕੂਲੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ’ਚ ਇਸ ਲਈ ਸਥਾਨਕ ਸਕੂਲ ਦੇ ਸਲਾਹਕਾਰ ਦੇ ਕੈਰੀਅਰ ’ਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੂਮਿਕਾ ਅਦਾ ਕਰਦੇ ਹਨ ਪਬਲਿਕ ਸਕੂਲ ਦੇ ਸਲਾਹਕਾਰ ਆਪਣਾ ਬਹੁਤ ਸਾਰਾ ਸਮਾਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਕੰਮਾਂ, ਜਿਵੇਂ ਬਦਲਵਾਂ ਅਧਿਆਪਨ, ਬੱਸ ਡਿਊਟੀ ਅਤੇ ਅਨੁਸ਼ਾਸਨ ਦੇਣ ਵਾਲੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ’ਤੇ ਬਿਤਾ ਸਕਦੇ ਹਨ
ਵਿਜੈ ਗਰਗ ਸਾਬਕਾ ਪੀ.ਈ.ਐਸ – 1
ਸੇਵਾਮੁਕਤ ਪਿ੍ਰੰਸਪਲ
ਸਰਕਾਰੀ ਲੜਕੀਆਂ ਸੀਨੀਅਰ ਸੈਕੰਡਰੀ ਸਕੂਲ ਐਮ. ਐਚ. ਆਰ. ਮਲੋਟ
ਹੋਰ ਅਪਡੇਟ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਲਈ ਸਾਨੂੰ Facebook ਅਤੇ Twitter ‘ਤੇ ਫਾਲੋ ਕਰੋ।
