ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਕੁਝ ਬਣਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ, ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਉਸ ਨੂੰ ਸਫਲਤਾ ਦੀ ਪੌੜੀ ’ਤੇ ਲਿਜਾਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ ਅਤੇ ਉੱਚਾਈਆਂ ’ਤੇ ਪਹੁੰਚਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਇਸ ਲਈ ਤੁਹਾਨੂੰ ਭਾਵ ਬੱਚੇ ਦੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਨੂੰ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਣੀ ਪਵੇਗੀ। ਕਿਉਂਕਿ ਬੱਚੇ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਗੁਰੂ, ਅਧਿਆਪਕ, ਮਾਪੇ ਉਸ ਦੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਹੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਬੱਚਾ ਆਪਣੇ ਘਰ ਤੋਂ, ਆਪਣੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਤੋਂ ਹੀ ਸਿੱਖਦਾ ਹੈ। ਖੈਰ, ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਪਰਵਰਿਸ਼ ਕਰਨਾ ਕੋਈ ਮਾਣ ਵਾਲੀ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਹੈ। (Kids Care)
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : ਭਾਰਤ-ਪਾਕਿ ਸਰਹੱਦ ‘ਤੇ ਰਿਟਰੀਟ ਸਮਾਰੋਹ ‘ਤੇ ਪਹੁੰਚਣ ਵਾਲੇ ਧਿਆਨ ਦੇਣ
ਸਗੋਂ ਹਰ ਕਦਮ ਸਾਵਧਾਨੀ ਨਾਲ, ਭਾਵ ਬਹੁਤ ਸੋਚ ਸਮਝ ਕੇ ਚੁੱਕਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਬੱਚਿਆਂ ਨਾਲ ਬੱਚਾ ਬਣਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ, ਕਦੇ ਨਰਮ ਅਤੇ ਕਦੇ ਸਖਤ। ਅੱਜ ਇਸ ਲੇਖ ਰਾਹੀਂ ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਿਖਾਉਣ ਲਈ ਕੁਝ ਜ਼ਰੂਰੀ ਟਿਪਸ ਦੇਣ ਜਾ ਰਹੇ ਹਾਂ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਤੁਸੀਂ ਇੱਕ ਚੰਗੇ ਅਧਿਆਪਕ, ਤੁਹਾਡੇ ਬੱਚੇ ਦੇ ਚੰਗੇ ਟ੍ਰੇਨਰ ਬਣ ਸਕਦੇ ਹੋ ਅਤੇ ਤੁਹਾਡਾ ਬੱਚਾ ਵੀ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਿੱਖ ਸਕੇਗਾ। (Kids Care)
ਆਤਮਵਿਸ਼ਵਾਸ਼ ’ਚ ਰੱਖੋ ਆਪਣੇ ਬੱਚੇ ਨੂੰ | Kids Care
ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਜਦੋਂ ਬੱਚੇ ਛੋਟੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਉਹ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਦੀ ਨਜ਼ਰ ਨਾਲ ਦੇਖਦੇ ਹਨ। ਬੱਚੇ ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੇਖ ਕੇ ਹੀ ਸਿੱਖਦੇ ਹਨ, ਤੁਹਾਡੇ ਬੋਲਣ ਦਾ ਤਰੀਕਾ, ਤੁਸੀਂ ਕਿਵੇਂ ਖਾਂਦੇ ਹੋ, ਤੁਸੀਂ ਕਿਵੇਂ ਵਿਵਹਾਰ ਕਰਦੇ ਹੋ, ਬੱਚੇ ਸਭ ਕੁਝ ਵੇਖਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਸਿੱਖਦੇ ਵੀ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਹਰ ਸ਼ਬਦ ਜੋ ਤੁਸੀਂ ਬੋਲਦੇ ਹੋ ਅਤੇ ਹਰ ਕਿਰਿਆ ਜੋ ਤੁਸੀਂ ਕਰਦੇ ਹੋ ਬੱਚੇ ’ਚ ਆਤਮ-ਵਿਸ਼ਵਾਸ਼ ਵਧਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ, ਜਿੰਨਾ ਸੰਭਵ ਹੋ ਸਕੇ, ਤੁਹਾਨੂੰ ਆਪਣੇ ਬੱਚੇ ਦੀਆਂ ਛੋਟੀਆਂ-ਛੋਟੀਆਂ ਚੀਜਾਂ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਇਸ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਆਪ ’ਤੇ ਮਾਣ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋਵੇਗਾ ਅਤੇ ਉਹ ਆਪਣਾ ਕੰਮ ਖੁਦ ਕਰਨ ਲੱਗ ਜਾਣਗੇ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਕਦੇ ਵੀ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਦੂਜਿਆਂ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ, ਇਹ ਗਲਤੀ ਮਹਿੰਗੀ ਸਾਬਤ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਬੱਚੇ ’ਚ ਆਤਮ-ਸ਼ੰਕਾ ਪੈਦਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਬੱਚਾ ਉਦਾਸ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਬੱਚੇ ’ਚ ਹੀਣ ਭਾਵਨਾ ਨਾਲ ਭਰ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਘਾਤਕ ਸਿੱਧ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਅਜਿਹੀ ਗਲਤੀ ਕਦੇ ਨਹੀਂ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ।
ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਅਨੁਸ਼ਾਸਨ ’ਚ ਰੱਖੋ
ਅਨੁਸ਼ਾਸਨ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦਾ ਹਰ ਘਰ ’ਚ ਹੋਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਕੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਸਹੀ-ਗਲਤ ਦੀ ਪਛਾਣ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਘਰ ’ਚ ਇੱਜਤ ਬਣਾ ਕੇ ਰੱਖਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਇਹ ਜਾਣਨ ’ਚ ਮੱਦਦ ਮਿਲੇਗੀ ਕਿ ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ’ਤੇ ਕਿੱਥੇ ਕਾਬੂ ਰੱਖਣਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਨੇ ਕਿੱਥੇ ਵਿਵਹਾਰ ਕਰਨਾ ਹੈ, ਉਸ ਨੇ ਵਿਵਹਾਰ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਬਰਦਾਸ਼ਤ ਕਰਨਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਨੇ ਕਿਸ ਨਾਲ ਕਿਵੇਂ ਪੇਸ਼ ਆਉਣਾ ਹੈ।
ਨਿਯਮ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ | Kids Care
ਆਪਣੇ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਅਨੁਸ਼ਾਸਨ ’ਚ ਰੱਖਣ ਲਈ ਤੁਹਾਨੂੰ ਆਪਣੇ ਘਰ ’ਚ ਕੁਝ ਨਿਯਮ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਕੀ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਤੁਹਾਡਾ ਬੱਚਾ ਤੁਹਾਡੀਆਂ ਉਮੀਦਾਂ ਨੂੰ ਸਮਝਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਸੰਜਮ ਸਿੱਖਦਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਨਿਯਮਾਂ ’ਚ ਹੋਮਵਰਕ ਪੂਰਾ ਹੋਣ ਤੱਕ ਟੀਵੀ ਨਾ ਦੇਖਣਾ, ਰਾਤ ਨੂੰ ਕਿੰਨਾ ਸਮਾਂ ਜਾਗਣਾ ਹੈ, ਕਦੋਂ ਸੌਣਾ ਹੈ, ਕਦੋਂ ਖੇਡਣਾ ਹੈ ਅਤੇ ਘਰ ਜਾਂ ਬਾਹਰ ਮਾੜੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਾ ਕਰਨਾ ਆਦਿ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। (Kids Care)
ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਸਮਾਂ ਜ਼ਰੂਰ ਦਿਓ
ਅੱਜ ਦੇ ਇਸ ਮਹਿੰਗਾਈ ਦੇ ਯੁੱਗ ’ਚ ਮਾਂ-ਬਾਪ ਦੋਵੇਂ ਹੀ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ’ਚ ਬੱਚੇ ਆਪਣੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਅਤੇ ਕਿਸੇ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਦੀ ਸੰਗਤ ਨੂੰ ਤਰਸਦੇ ਹਨ। ਅਜਿਹੇ ’ਚ ਉਹ ਕੋਈ ਨਾ ਕੋਈ ਸਹਾਰਾ ਲੱਭਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਉਹ ਕਿਸੇ ਬੁਰੀ ਸੰਗਤ ’ਚ ਪੈ ਜਾਵੇ ਅਤੇ ਤੁਹਾਡਾ ਬੱਚਾ ਕਿਸੇ ਬੁਰੀ ਸੰਗਤ ’ਚ ਫਸ ਜਾਵੇ ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਸਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਬਰਬਾਦ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ, ਆਪਣੇ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਮਾਂ ਦਿਓ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਸਮਾਂ ਬਿਤਾਓ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਦੋਸਤਾਨਾ ਰਹੋ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦੋਸਤਾਂ ਬਾਰੇ ਪੁੱਛੋ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਕੂਲ ਜਾਓ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਬਾਰੇ ਜਾਣੋ, ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨਾਲ ਦੁਪਹਿਰ ਦਾ ਖਾਣਾ ਨਹੀਂ ਖਾ ਸਕਦੇ, ਤਾਂ ਸਵੇਰੇ 10 ਮਿੰਟ ਜਲਦੀ ਉੱਠੋ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਨਾਸ਼ਤਾ ਕਰੋ। ਰਾਤ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਖਾਣਾ ਖਾਓ, ਬੱਚਿਆਂ ਨਾਲ ਦਸ ਮਿੰਟ ਦੀ ਸੈਰ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਵੀ ਤੁਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ।
ਬੱਚਿਆਂ ਲਈ ਇੱਕ ਵਧੀਆ ਮਾਰਗਦਰਸ਼ਕ ਬਣੋ
ਤੁਹਾਡੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਲਈ ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਬੱਚੇ ਆਪਣੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਨੂੰ ਵੇਖ ਸਭ ਕੁਝ ਸਿੱਖਦੇ ਹਨ, ਤੁਸੀਂ ਵੀ ਇਸ ਗੱਲ ਨੂੰ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜਾਣਦੇ ਹੋ, ਇਸ ਲਈ ਤੁਹਾਨੂੰ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਸਾਹਮਣੇ ਚੰਗਾ ਵਿਵਹਾਰ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਕਦੇ ਵੀ ਪਤੀ-ਪਤਨੀ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਸਾਹਮਣੇ ਲੜਨਾ ਨਹੀਂ ਚਾਹੀਦਾ ਬੱਚਿਆਂ ਸਾਹਮਣੇ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪੇਸ਼ ਆਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਕਿਉਂਕਿ ਤੁਹਾਡਾ ਗੁੱਸਾ ਅਤੇ ਤੁਹਾਡੇ ਬੋਲਣ ਦੇ ਤਰੀਕੇ, ਬੱਚੇ ਹਰ ਚੀਜ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਧਿਆਨ ਨਾਲ ਵੇਖਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਫਿਰ ਇਸ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਮਾਹਿਰਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਅਕਸਰ ਵੇਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜੋ ਬੱਚੇ ਬਹੁਤ ਗੁੱਸੇ ਵਾਲੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਘਰ ’ਚ ਮਾੜਾ ਮਾਹੌਲ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ।
ਬੱਚਿਆਂ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰਨਾ ਜ਼ਰੂਰੀ
ਜਦੋਂ ਵੀ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਘਰ ’ਚ ਆਪਣੇ ਬੱਚੇ ਲਈ ਕੋਈ ਨਿਯਮ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਆਪਣੇ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਿਯਮਾਂ ਬਾਰੇ ਦੱਸਣਾ ਪਵੇਗਾ ਕਿ, ਤੁਸੀਂ ਇਹ ਨਿਯਮ ਕਿਉਂ ਅਤੇ ਕਿਸ ਲਈ ਬਣਾਇਆ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦਾ ਕੀ ਫਾਇਦਾ ਹੋਵੇਗਾ? ਇਸ ਤੋਂ ਕੀ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਬੱਚੇ ਇਹ ਸਮਝ ਸਕਣਗੇ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਕੀ ਚੰਗਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕੀ ਮਾੜਾ, ਬੱਚੇ ਸਹੀ-ਗਲਤ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਰਨਾ ਸਿੱਖਣਗੇ ਅਤੇ ਵਿਹਾਰ ਕਰਨਾ ਸਿੱਖਣਗੇ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ, ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਆਪਣੀਆਂ ਉਮੀਦਾਂ ਦੱਸ ਸਕਦੇ ਹੋ, ਬੱਚੇ ਤੋਂ ਆਪਣੀਆਂ ਉਮੀਦਾਂ ਜਾਹਰ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਇਸ ਨਾਲ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਬੱਚਾ ਤੁਹਾਡੀਆਂ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਸਮਝੇ ਅਤੇ ਤੁਹਾਡੀਆਂ ਉਮੀਦਾਂ ’ਤੇ ਖਰਾ ਉਤਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰੇ।