ਕੰਸਰਟ ਟੂਰਜਿਮ ਦੇ ਸੁਰਾਂ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਤਾਣਾ-ਬਾਣਾ ਰਾਜਸਥਾਨ ਤੋਂ | Concert Tourism In Rajasthan
- ਰਾਜਸਥਾਨ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਸੰਗੀਤ ਸਮਾਰੋਹ ਸੈਰ-ਸਪਾਟਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਪਹਿਲਾ ਸੂਬਾ ਬਣਿਆ
- ਉਪ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਦੀਆ ਕੁਮਾਰੀ ਦਾ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ: “ਸੈਰ-ਸਪਾਟਾ ਹੁਣ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਜਗ੍ਹਾ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਇਹ ਇੱਕ ਅਨੁਭਵ ਵੀ ਹੈ”
- ਦੇਸ਼ ਭਰ ਤੋਂ 16 ਸ਼ਹਿਰਾਂ, ਪਿੰਡਾਂ ਅਤੇ ਢਾਹਣੀਆਂ ਤੋਂ ਚੁਣ ਕੇ ਲਿਆਂਦੇ ਗਏ 28 ਕਲਾਕਾਰਾਂ ਨੇ ਖੜਤਾਲ, ਕਮਾਇਚਾ, ਭਪੰਗ ਵਰਗੇ ਰਿਵਾਇਤੀ ਸਾਜ਼ਾਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਸੈਕਸੋਫੋਨ, ਕੀਬੋਰਡ, ਗਿਟਾਰ ਅਤੇ ਕਲੈਪਬਾਕਸ ਵਰਗੇ ਆਧੁਨਿਕ ਸਾਜ਼ਾਂ ’ਤੇ ਵੀ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਪੇਸ਼ਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ
- ਇਹ ਸਮਾਗਮ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਪੇਸ਼ਕਾਰੀ ਨਹੀਂ ਸੀ, ਸਗੋਂ ਇੱਕ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਘੋਸ਼ਣਾ ਸੀ ਕਿ ਰਾਜਸਥਾਨ ਸਿਰਫ਼ ਇਤਿਹਾਸ ਦੀ ਗੱਲ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਅੱਜ ਦਾ ਇੱਕ ਜੀਵਤ ਜਸ਼ਨ ਹੈ ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਸੈਰ-ਸਪਾਟਾ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਦੀ ਗੱਲ ਆਉਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਰਾਜਸਥਾਨ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਸੂਬਾ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਭਾਰਤ ਦੀ ਧੜਕਣ ਹੈ।
Concert Tourism In Rajasthan: (ਗੁਰਜੰਟ) ਜੈਪੁਰ। ਜਦੋਂ ਗ੍ਰੇਟ ਇੰਡੀਅਨ ਟ੍ਰੈਵਲ ਬਾਜ਼ਾਰ (GITB) 2025 ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਦਿਨ ਹੋਟਲ ਅਨੰਤਰਾ ਦੇ ਵਿਹੜੇ ਵਿੱਚ ਸੰਗੀਤ ਗੂੰਜਿਆ ਤਾਂ ਰਾਜਸਥਾਨ ਦੀ ਧਰਤੀ ਤੋਂ ਕੰਸਰਟ ਟੂਰਿਜ਼ਮ ਦਾ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਸਫ਼ਰ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ। ਇਹ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਸ਼ਾਮ ਨਹੀਂ ਸੀ ਸਗੋਂ ਇੱਕ ਨਵੇਂ ਵਿਚਾਰ, ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਲਹਿਰ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਨਵੀਨਤਾ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਸੀ। ਰਾਜਸਥਾਨ ਨੇ ਇਸ ਸਮਾਗਮ ਰਾਹੀਂ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵ ਮੰਚ ‘ਤੇ ਇੱਕ ਸੰਗੀਤ ਸਮਾਰੋਹ ਸੈਰ-ਸਪਾਟਾ ਕੇਂਦਰ ਬਣਾਉਣ ਵੱਲ ਪਹਿਲਾ ਠੋਸ ਕਦਮ ਚੁੱਕਿਆ ਹੈ।
ਸੈਰ-ਸਪਾਟਾ ਹੁਣ ਇੱਕ ਅਨੁਭਵ ਹੈ, ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਟੂਰ ਨਹੀਂ : ਉਪ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਦੀਆ ਕੁਮਾਰੀ
ਇਸ ਮੌਕੇ ‘ਤੇ, ਰਾਜਸਥਾਨ ਦੀ ਉਪ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਦੀਆ ਕੁਮਾਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ, “ਅੱਜ ਦਾ ਸੈਲਾਨੀ ਇੱਕ ਅਭੁੱਲ ਅਨੁਭਵ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸੰਗੀਤ, ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਅਤੇ ਜੀਵੰਤਤਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਵੇ, ਸਿਰਫ਼ ਕਿਲ੍ਹਿਆਂ, ਮਹਿਲਾਂ ਅਤੇ ਸਮਾਰਕਾਂ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ। ਸੰਗੀਤ ਸਮਾਰੋਹ ਸੈਰ-ਸਪਾਟਾ ਉਸ ਦਿਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਸਾਡਾ ਰਚਨਾਤਮਕ ਯਤਨ ਹੈ।” ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਰਾਜਸਥਾਨ ਉਹ ਧਰਤੀ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਜੀਵਨ ਲੋਕ ਗੀਤਾਂ ਵਿੱਚ ਧੜਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਆਤਮਾ ਨਾਚ ਵਿੱਚ ਵੱਸਦੀ ਹੈ। ਅੱਜ ਅਸੀਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਫੈਲਾਉਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ, ਅਸੀਂ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਕਲਾਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਸੱਦਾ ਦੇ ਕੇ ਸੰਗੀਤ ਸਮਾਰੋਹ ਦੀ ਇੱਕ ਲੜੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਾਂਗੇ।
ਸੰਗੀਤ ਵਿੱਚ ਬੁਣੀ ਗਈ ਪਰੰਪਰਾ ਅਤੇ ਆਧੁਨਿਕਤਾ ਦੀ ਕਹਾਣੀ: Concert Tourism In Rajasthan
ਸੈਰ-ਸਪਾਟਾ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਵਧੀਕ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਆਨੰਦ ਤ੍ਰਿਪਾਠੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਸਮਾਗਮ ਸਿਰਫ਼ ਮਨੋਰੰਜਨ ਦਾ ਸਾਧਨ ਨਹੀਂ ਸੀ ਸਗੋਂ ਇੱਕ ਸੰਗੀਤਕ ਕਹਾਣੀ ਵਜੋਂ ਸਿਰਜਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਰਵਾਇਤੀ ਲੋਕ ਸੰਗੀਤ ਅਤੇ ਆਧੁਨਿਕ ਸੰਗੀਤ ਯੰਤਰਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਸੰਵਾਦ ਸਥਾਪਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਦਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਨ ਕਲਾ ਦੇ ਮਾਹਰ ਵਿਨੋਦ ਜੋਸ਼ੀ ਨੇ ਕੀਤਾ।
ਰਾਜਸਥਾਨ ਦੀਆਂ ਲੋਕ ਪਰੰਪਰਾਵਾਂ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਸੁਰਾਂ ਤੋਂ ਬੋਲੀ
ਇਸ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ ਇਹ ਸੀ ਕਿ ਇਹ ਕਿਸੇ ਇੱਕ ਸ਼ੈਲੀ ਤੱਕ ਸੀਮਤ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਮੰਗਨੀਆਰ, ਲੰਗਾ, ਮੇਘਵਾਲ, ਦਮਾਮੀ, ਜੋਗੀ ਵਰਗੇ ਛੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਲੋਕ ਸੰਗੀਤ ਭਾਈਚਾਰਿਆਂ ਦੇ ਕਲਾਕਾਰਾਂ ਨੇ ਸਟੇਜ ‘ਤੇ ਇਕੱਠੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤਾ। ਦੇਸ਼ ਦੇ 16 ਸ਼ਹਿਰਾਂ, ਪਿੰਡਾਂ ਅਤੇ ਪਿੰਡਾਂ ਤੋਂ ਚੁਣੇ ਗਏ 28 ਕਲਾਕਾਰਾਂ ਨੇ ਖੜਤਾਲ, ਕਮਾਇਚਾ, ਭਪੰਗ ਵਰਗੇ ਰਵਾਇਤੀ ਸਾਜ਼ਾਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਸੈਕਸੋਫੋਨ, ਕੀਬੋਰਡ, ਗਿਟਾਰ ਅਤੇ ਕਲੈਪਬਾਕਸ ਵਰਗੇ ਆਧੁਨਿਕ ਸਾਜ਼ਾਂ ‘ਤੇ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤਾ।
ਸੰਗੀਤ ਦਾ ਅਨੁਭਵ, ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਗਟਾਵਾ: Concert Tourism In Rajasthan
ਸ਼ਾਮ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ‘ਕੇਸਰੀਆ ਬਾਲਮ’ ਦੀ ਮਧੁਰਤਾ ਨਾਲ ਹੋਈ ਅਤੇ ਫਿਰ ‘ਬਲਮ ਦੀ ਮਹਾਰਾ…’ ‘ਵਾਰੀ ਜਾਊਂ ਰੇ..ਵਰਗੇ ਲੋਕ ਗੀਤਾਂ ਨਾਲ ਦਰਸ਼ਕਾਂ ਨੂੰ ਮੰਤਰਮੁਗਧ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਇਹ ਸਪੱਸ਼ਟ ਹੋਇਆ ਕਿ ਲੋਕਗੀਤ ਸਿਰਫ ਮਨੋਰੰਜਨ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਜੀਵਨ ਦੇ ਅਨੁਭਵਾਂ ਦਾ ਮਾਧਿਅਮ ਹਨ। Concert Tourism In Rajasthan
ਲੋਕ ਨਾਚ ਦੀ ਮਨਮੋਹਕ ਪੇਸ਼ਕਾਰੀ ਨੇ ਦਰਸ਼ਕਾਂ ਨੂੰ ਮੰਤਰਮੁਗਧ ਕਰ ਦਿੱਤਾ:
ਜਦੋਂ ਵਿਸ਼ਵ-ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਕਾਲਬੇਲੀਆ ਨ੍ਰਿਤਕ ਸਟੇਜ ‘ਤੇ ਆਏ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਾਚ ਦੀ ਭਾਸ਼ਾ ਨੇ ਦਰਸ਼ਕਾਂ ਨੂੰ ਮੰਤਰਮੁਗਧ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਪਰੰਪਰਾ ਅਤੇ ਸਮਕਾਲੀਨਤਾ ਦਾ ਇੰਨਾ ਸੁੰਦਰ ਸੁਮੇਲ ਸਟੇਜ ‘ਤੇ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਧਿਆਨ ਦੇਣ ਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਕਲਬੇਲੀਆ ਨਾਚ ਨੂੰ ਯੂਨੈਸਕੋ ਦੁਆਰਾ ਇੱਕ ਅਮੂਰਤ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਵਿਰਾਸਤ ਵਜੋਂ ਸੂਚੀਬੱਧ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।
ਰਾਜਸਥਾਨ: ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਦਾ ਜਸ਼ਨ, ਪਰੰਪਰਾ ਦੀ ਨਵੀਨਤਾ
ਇਹ ਸਮਾਗਮ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਪੇਸ਼ਕਾਰੀ ਨਹੀਂ ਸੀ ਸਗੋਂ ਇੱਕ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਘੋਸ਼ਣਾ ਸੀ ਕਿ ਰਾਜਸਥਾਨ ਸਿਰਫ਼ ਇਤਿਹਾਸ ਦੀ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ ਸਗੋਂ ਅੱਜ ਦਾ ਇੱਕ ਜੀਵਤ ਜਸ਼ਨ ਹੈ ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਸੈਰ-ਸਪਾਟਾ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਦੀ ਗੱਲ ਆਉਂਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਰਾਜਸਥਾਨ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਰਾਜ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਭਾਰਤ ਦੇ ਦਿਲ ਦੀ ਧੜਕਣ ਹੈ।
ਰਾਜਸਥਾਨੀ ਲੋਕ ਸੰਗੀਤ ਵਾਦਕ ਅਤੇ ਗਾਇਕ | Concert Tourism In Rajasthan
ਭਾਗੂਰਾ ਖਾਨ – ਖੜਤਾਲ, ਛਗਨਾਰਾਮ – ਮਟਕਾ, ਭੁੱਟਾ ਖਾਨ – ਵੋਕਲ, ਲਤੀਬ ਖਾਨ – ਵੋਕਲ, ਨਹਿਰੂ ਖਾਨ – ਹਾਰਮੋਨੀਅਮ, ਚਾਨਣ ਖਾਨ – ਢੋਲ, ਮਨਜ਼ੂਰ ਖਾਨ – ਢੋਲਕ, ਦੇਵੂ ਖਾਨ – ਖੜਤਾਲ, ਲਤੀਫ ਖਾਨ – ਮੋਰਚੰਗ, ਰਿਸ਼ ਖਾਨ – ਖੜਤਾਲ, ਰਾਮ ਖਾਂ – ਮਟੱਕਰ – ਸ਼ੰਕਰ ਖਾਨ। ਕਮਾਇਚਾ । ਫਿਊਜ਼ ਲੰਗਾ – ਸਾਰੰਗੀ, ਭਾਗੇ ਖਾਨ – ਕਮਾਇਚਾ, ਮਨੀਸ਼ ਕੁਮਾਰ – ਨਗਦਾ, ਸਵਾਈ ਖਾਨ – ਢੋਲਕ, ਜ਼ਾਕਿਰ ਖਾਨ – ਭਪੰਗ, ਸੱਦਾਮ ਲੰਗਾ – ਸਾਰੰਗੀ, ਅਮਨ – ਭਪੰਗ, ਜੋਗਾ ਖਾਨ – ਢੋਲ, ਰੋਸ਼ਨ ਖਾਨ – ਮੋਰਚਾਂਗ, ਦਾਦਾ ਖਾਨ – ਤੰਦੂਰਾ, ਸ਼ਕੂਰ ਖਾਨ – ਅਲਗੋਜ਼ਾ।
ਵੈਸਟਰਨ ਮਿਊਜ਼ਿਕ ਗਰੁੱਪ
ਤੌਸੀਫ ਖਾਨ – ਕਲੈਪਬਾਕਸ, ਰਾਜਾ ਹੁਸੈਨ – ਕੀਬੋਰਡ, ਫਿਰੋਜ਼ ਅਲੀ – ਸੈਕਸੋਫੋਨ, ਯੋਗੇਸ਼ ਮੀਨਾ – ਗਿਟਾਰ। ਕਾਲਬੇਲੀਆ ਡਾਂਸ ਗਰੁੱਪ:- ਖਾਟੂ ਸਪੇਰਾ, ਭੂਰਕੀ, ਰਾਧਾ, ਧਾਪੂ, ਸੰਗੀਤਾ। Concert Tourism In Rajasthan
