Merchant | ਕਹਾਣੀ : ਵਪਾਰੀ
‘‘ਹੁਣ ਤੁਸੀਂ ਦੁਕਾਨਦਾਰਾਂ ਤੋਂ ਹਰ ਪੈਕੇਟ ’ਤੇ ਚਾਰ ਰੁਪਏ ਵਧਾ ਕੇ ਲਿਆ ਕਰੋ’’
ਮੈਂ ਅਤੇ ਮੇਰੀ ਪਤਨੀ ਦੋਵੇਂ ਪਾਪੜ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ ਬਹੁਤ ਛੋਟੇ ਪੱਧਰ ’ਤੇ ਵੇਚਦੇ ਹਾਂ ਕਾਰੋਬਾਰ ਬਹੁਤ ਪੁਰਾਣਾ ਨਹੀਂ ਹੈ ਪਰ ਕੁਝ ਗਲੀਆਂ ਵਿਚ ਵਿਕਰੀ ਵਧੀ ਹੈ ਅਸੀਂ ਦੁਕਾਨਦਾਰ ਨੂੰ ਚਾਲੀ ਰੁਪਏ ਦਾ ਪੈਕੇਟ ਦਿੰਦੇ ਹਾਂ, ਉਹ ਇਸ ਨੂੰ ਪੰਜਾਹ ਵਿੱਚ ਵੇਚਦੇ ਹਨ। ਆਸ-ਪਾਸ ਦੇ ਪੇਂਡੂ ਖੇਤਰ ਤੋਂ ਰਾਜੂ ਵਪਾਰੀ ਦਾ ਆਰਡਰ ਬਹੁਤ ਆਉਂਦਾ ਹੈ ਉਸਨੇ ਇਸ ਮਹੀਨੇ 200 ਪੈਕੇਟ ਮੰਗੇ ਹਨ ਉਸਦੀ ਦੁਕਾਨ ਵੀ ਬਹੁਤ ਚੱਲਦੀ ਹੈ ਮੈਂ ਉਸਦੀ ਦੁਕਾਨ ’ਤੇ ਸੀ ਅਤੇ ਉਹੀ ਗੱਲਾਂ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ
‘‘ਰਾਜੂ ਭਾਈ! ਹੁਣ ਇਹ ਚਾਲੀ ਦਾ ਪੈਕਟ ਹੈ, ਮਹਿੰਗਾਈ ਹਰ ਚੀਜ਼ ਲਈ ਵਧ ਰਹੀ ਹੈ’’
‘‘ਤੁਸੀਂ ਕਿਵੇਂ ਗੱਲ ਕਰ ਰਹੇ ਹੋ, ਮੈਂ ਮਾਰਕੀਟ ਤੋਂ ਕਿਹੜਾ ਬਾਹਰ ਹਾਂ, ਇਸ ਸਮੇਂ ਪਾਪੜ ਵਿਚਲੀ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸਮੱਗਰੀ ਦੀ ਦਰ ਨਹੀਂ ਵਧੀ ਹੈ’’
Merchant | ਕਹਾਣੀ : ਵਪਾਰੀ
‘‘ਰਾਜੂ ਭਾਈ, ਸਾਡੀ ਸਖਤ ਮਿਹਨਤ ਹੈ, ਤੁਸੀਂ ਜਾਣਦੇ ਹੋ, ਅਸੀਂ ਸਾਰਾ ਦਿਨ ਇਸ ਵਿੱਚ ਰੁੱਝੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਾਂ, ਫਿਰ ਮੈਂ ਥੋੜ੍ਹਾ ਇੱਧਰ-ਉੱਧਰ ਘੁੰਮਦਾ ਹਾਂ ਅਤੇ ਕੁਝ ਦੁਕਾਨਾਂ ’ਤੇ ਵੇਚ ਕੇ ਸਿਰਫ ਪੱਚੀ ਹਜਾਰ ਕਮਾ ਪਾਉਂਦਾ ਹਾਂ’’ ਉਹ ਮੇਰੀ ਗੱਲ ਸੁਣ ਕੇ ਹੱਸਣ ਲੱਗ ਪਿਆ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਮੈਂ ਮਜਾਕ ਕੀਤਾ ਹੋਵੇ
‘‘ਪਾਪੜ ਤੁਹਾਡੇ ਚੰਗੇ ਹਨ, ਪਰ ਮੈਂ ਇਸ ਵਿਚ ਸਖਤ ਮਿਹਨਤ ਵੀ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਮੈਂ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵਿਚ ਸਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਜਬਰਦਸਤੀ ਨਾਲ ਪਾਪੜ ਵੇਚੇ ਸੀ, ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ, ਮੈਂ ਤੁਹਾਡੇ ਪਾਪੜ ਦੀ ਆਦਤ ਪਾ ਦਿੱਤੀ ਜੇ ਦੋ ਪੈਸੇ ਬਚਣਗੇ ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਦੁਕਾਨ ਖੋਲ੍ਹਣ ਦਾ ਕੀ ਫਾਇਦਾ’’
ਮੈਂ ਬੋਲਦਾ ਰਿਹਾ, ਉਹ ਇਨਕਾਰ ਕਰਦਾ ਰਿਹਾ ਉਹ ਸਿਰਫ ਦੋ ਰੁਪਏ ਵਧਣ ’ਤੇ ਅੜਿਆ ਰਿਹਾ ਆਖਰਕਾਰ ਉਸਨੇ ਇਸ ਪੈਕੇਟ ’ਤੇ ਇੱਕ ਰੁਪਇਆ ਵਧਾਇਆ
‘‘ਕਿੰਨਾ ਸਾਮਾਨ ਵੇਚਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਲੱਖਾਂ ਦੀ ਕਮਾਈ ਕਰਦਾ ਹੈ ਇਹ ਵਪਾਰੀ ਦੋ-ਚਾਰ ਸੌ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਵਧਾ ਸਕਦਾ ਸਾਡੀ ਮਿਹਨਤ ਦਾ ਭੁਗਤਾਨ ਵੀ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ ਕਲਿਯੁਗ ਹੈ, ਲੋਕ ਇਸ ਵਰਗੇ ਹਨ! ਸਾਹਮਣੇ ਵਾਲੀ ਦੁਕਾਨ ’ਤੇ ਫੁੱਲ ਦੀ ਸੁੱਕੀ ਮਾਲਾ ਲਟਕਾਈ ਹੋਈ ਸੀ, ਜੋ ਦੱਸ ਰਹੀ ਸੀ ਕਿ ਇਸ ਦੁਕਾਨ ’ਤੇ ਸਿਰਫ ਦੀਵਾਲੀ ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਪੂਜਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।’’
ਮੈਂ ਪਸੀਨਾ ਪੂੰਝ ਕੇ ਆਪਣੀ ਪਤਨੀ ਨੂੰ ਫੋਨ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਸੀ ਦੋ ਸੌ ਪੈਕੇਟ ਰੱਖਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ… ਕਿ ਇੱਕ ਬਜੁਰਗ ਔਰਤ ਜੋ ਹੁਣ ਲਗਭਗ ਪਾਗਲ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਸੀ, ਦੁਕਾਨ ’ਤੇ ਆਈ
Merchant
‘‘ਦੇ-ਦੇ ਪੁੱਤਰ!’’
‘‘ਹਾਂ ਮਾਈ ਇੱਕ ਮਿੰਟ ਦੀ ਉਡੀਕ ਕਰੋ!’’
ਉਸਨੇ ਬਜ਼ੁਰਗ ਔਰਤ ਨੂੰ ਦੁੱਧ, ਰੋਟੀ ਅਤੇ ਕੁਝ ਹੋਰ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦਿੱਤੀਆਂ ਔਰਤ ਨੇ ਸਾਮਾਨ ਚੁੱਕ ਕੇ ਲਿਜਾਣ ਵੇਲੇ ਜੋ ਉਸਨੇ ਕਿਹਾ, ਉਸਨੇ ਮੈਨੂੰ ਹੈਰਾਨ ਕਰ ਦਿੱਤਾ
‘‘ਬੇਟਾ, ਕੀ ਤੈਨੂੰ ਹਰ ਮਹੀਨੇ ਪੈਸੇ ਮਿਲ ਜਾਂਦੇ ਹਨ?’’
‘‘ਹਾਂ.. ਹਾਂ, ਮੈਨੂੰ ਹਰ ਮਹੀਨੇ ਪੈਸੇ ਮਿਲਦੇ ਹਨ!’’ ਰਾਜੂ?ਬੋਲਿਆ
ਔਰਤ ਦੀ ਏਦਾਂ ਦੀ ਹਾਲਤ ਵੇਖ ਕੇ ਮੈਂ ਰਾਜੂ ਵੱਲ ਸਵਾਲੀਆ ਨਜ਼ਰ ਨਾਲ ਵੇਖਿਆ ਉਹ ਮੇਰਾ ਸਵਾਲ ਸਮਝ ਗਿਆ ਅਤੇ ਬੋਲਿਆ, ‘‘ ਇਸਦਾ ਹੁਣ ਆਪਣਾ ਕੋਈ ਨਹੀਂ ਹੈ ਇਸਦਾ ਇੱਕ ਲੜਕਾ ਸੀ ਜੋ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿਚ ਪੈਸੇ ਕਮਾਉਂਦਾ ਸੀ ਇਸ ਦੁਕਾਨ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਹੀ ਚੌਂਕ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਚੌਕ ’ਤੇ ਆ ਕੇ ਰੁਕਿਆ ਸੀ, ਅਤੇ ਇੱਕ ਕਾਰ ਉਸ ਉੱਤੇ ਚੜ੍ਹ ਗਈ ਸੀ
Merchant | ਕਹਾਣੀ : ਵਪਾਰੀ
‘‘ਫਿਰ ਪੈਸੇ ਕੌਣ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਇਸਨੂੰ?’’
‘‘ਕੋਈ ਪੈਸਾ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦਾ, ਇਹ ਔਰਤ ਉਸ ਸਦਮੇ ਵਿਚੋਂ ਬਾਹਰ ਨਹੀਂ ਆ ਸਕੀ। ਉਹ ਸੋਚਦੀ ਹੈ ਕਿ ਉਸਦਾ ਪੁੱਤਰ ਅਜੇ ਵੀ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿਚ ਹੈ’’ ਮੈਂ ਰਾਜੂ ਵਪਾਰੀ ਨੂੰ ਅੱਜ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਉਦਾਸ ਦੇਖਿਆ।
‘‘ਇਸ ਲਈ, ਹਰ ਮਹੀਨੇ ਤੁਸੀਂ ਪੰਜ ਸੌ-ਹਜਾਰ ਦੀ ਸਮੱਗਰੀ ਉਸ ਔਰਤ ਨੂੰ ਦਿੰਦੇ ਹੋ…?’’ ਉਸ ਵਪਾਰੀ ਦਾ ਹਿਸਾਬ ਮੈਨੂੰ ਨਹੀਂ ਸਮਝ ਆ ਰਿਹਾ ਸੀ
‘‘ਹਾਂ ਭਰਾ…!’’ ਰਾਜੂ ਆਪਣਾ ਹਿਸਾਬ ਆਪਣੇ ਕੈਲਕੁਲੇਟਰ ’ਤੇ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ
‘‘ਵੀਰ, ਪਰ ਤੁਸੀਂ ਕਦੋਂ ਤੱਕ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਿੰਦੇ ਰਹੋਗੇ?’’ ਮੇਰੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਇਸ ਪ੍ਰਸ਼ਨ ਨਾਲ ਭਰੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਸਨ
‘‘ਜਿੰਨਾ ਚਿਰ ਉਸਦੇ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਹੈ, ਕਿ ਉਸਦਾ… ਪੁੱਤਰ ਜਿੰਦਾ ਹੈ!’’
ਮੇਰੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਭਰ ਆਈਆਂ ਰਾਜੂ ਵਪਾਰੀ ਦੇ ਅਜਿਹੇ ਵਪਾਰ ਬਾਰੇ ਸੁਣ ਕੇ!
ਵਿਜੈ ਗਰਗ, ਮਲੋਟ
ਹੋਰ ਅਪਡੇਟ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਲਈ ਸਾਨੂੰ Facebook ਅਤੇ Twitter ‘ਤੇ ਫਾਲੋ ਕਰੋ.
