Liver: ਅਨੂ ਸੈਣੀ। ਲੀਵਰ ਮਨੁੱਖੀ ਸਰੀਰ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਅੰਗਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਇਹ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਭੋਜਨ ਨੂੰ ਹਜ਼ਮ ਕਰਦਾ ਹੈ ਤੇ ਊਰਜਾ ਪੈਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚੋਂ ਜ਼ਹਿਰੀਲੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਮੁੱਖ ਕੇਂਦਰ ਵੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਲੀਵਰ ਸਿਹਤਮੰਦ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਤਾਂ ਪਾਚਨ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਖੂਨ ਸੰਚਾਰ ਤੱਕ ਸਭ ਕੁਝ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਵੇਗਾ। ਬਦਲਦੀ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ, ਜੰਕ ਫੂਡ, ਸ਼ਰਾਬ ਅਤੇ ਦਵਾਈਆਂ ਦਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸੇਵਨ ਜਿਗਰ ਨੂੰ ਕਮਜ਼ੋਰ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਆਯੁਰਵੇਦ ਤੇ ਕੁਦਰਤੀ ਇਲਾਜ ਵਿੱਚ ਦੱਸੀਆਂ ਗਈਆਂ ਕੁਝ ਜੜ੍ਹੀਆਂ ਬੂਟੀਆਂ ਤੇ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਲੀਵਰ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਲਈ ਬਹੁਤ ਫਾਇਦੇਮੰਦ ਮੰਨੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਡਾਕਟਰ ਸਿਹਤਮੰਦ ਲੀਵਰ ਲਈ ਸੰਤੁਲਿਤ ਖੁਰਾਕ ਤੇ ਹਰੀਆਂ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਖਾਣ ਦੀ ਵੀ ਸਿਫਾਰਸ਼ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਇਹ ਖਬਰ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : Vegetable Chilla: ਕਣਕ-ਬੇਸਨ ਤੋਂ ਬਣਾਓ ਸਿਹਤਮੰਦ ਤੇ ਟੈਸਟੀ ਵੈਜੀਟੇਬਲ ਚਿੱਲਾ, ਇਹ ਹੈ ਤਰੀਕਾ
ਲੀਵਰ ਲਈ ਲਾਭਦਾਇਕ ਜੜ੍ਹੀਆਂ ਬੂਟੀਆਂ
ਭ੍ਰਿੰਗਰਾਜ | Liver
ਆਯੁਰਵੇਦ ’ਚ, ਇਸ ਨੂੰ ਲੀਵਰ ਦਾ ਟੌਨਿਕ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ’ਚ ਜਿਗਰ ਦੇ ਸੈੱਲਾਂ ਨੂੰ ਮੁੜ ਸਰਗਰਮ ਕਰਨ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਹੈਪੇਟਾਈਟਸ ਤੇ ਜਿਗਰ ਸਿਰੋਸਿਸ ਵਰਗੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ’ਚ ਲਾਭਦਾਇਕ ਮੰਨੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਭੂਮਿਆਮਲਕੀ
ਇਸਨੂੰ ਭੂਈ ਆਂਵਲਾ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਫੈਟੀ ਲੀਵਰ ਤੇ ਪੀਲੀਆ ਵਰਗੀਆਂ ਸਥਿਤੀਆਂ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਹੈ। ਨਿਯਮਤ ਸੇਵਨ ਜਿਗਰ ਨੂੰ ਡੀਟੌਕਸੀਫਾਈ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨਾਂ ਨੂੰ ਘਟਾਉਂਦਾ ਹੈ।
ਕਟੂਕੀ
ਕਟੂਕੀ ਇੱਕ ਕੌੜੀ ਜੜੀ ਬੂਟੀ ਹੈ, ਪਰ ਇਸਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਹਨ। ਇਹ ਪਿੱਤ ਨੂੰ ਸੰਤੁਲਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ ਤੇ ਜਿਗਰ ਦੇ ਕੰਮਕਾਜ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ।
ਪੁਨਰਣਵਾ
ਪੁਨਰਣਵਾ ਸੋਜ ਤੇ ਜਿਗਰ ਦੀ ਕਮਜ਼ੋਰੀ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਨ ਲਈ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਪਿਸ਼ਾਬ ਨੂੰ ਆਮ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ ਤੇ ਲੀਵਰ ਦੀ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਬਣਾਈ ਰੱਖਦਾ ਹੈ।
ਗਿਲੋਏ | Liver
ਗਲੋਏ ਨੂੰ ਅੰਮ੍ਰਿਤਾ ਵਜੋਂ ਵੀ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚੋਂ ਜ਼ਹਿਰੀਲੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਪ੍ਰਤੀਰੋਧਕ ਸ਼ਕਤੀ ਨੂੰ ਵਧਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਤੇ ਲੀਵਰ ਦੇ ਸੈੱਲਾਂ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਹਲਦੀ
ਹਲਦੀ ਵਿੱਚ ਕਰਕਿਊਮਿਨ ਐਂਟੀ-ਇਨਫਲੇਮੇਟਰੀ ਤੇ ਐਂਟੀਆਕਸੀਡੈਂਟ ਗੁਣਾਂ ਨਾਲ ਭਰਪੂਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਜਿਗਰ ਨੂੰ ਡੀਟੌਕਸੀਫਾਈ ਕਰਦਾ ਹੈ ਤੇ ਚਰਬੀ ਵਾਲੇ ਜਿਗਰ ਤੋਂ ਰਾਹਤ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਜਿਗਰ ਲਈ ਲਾਭਦਾਇਕ ਸਬਜ਼ੀਆਂ
ਕਰੂਸੀਫੇਰਸ ਸਬਜ਼ੀਆਂ (ਗੋਭੀ, ਫੁੱਲ ਗੋਭੀ, ਬ੍ਰੋਕਲੀ)
ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਸਲਫਰ ਮਿਸ਼ਰਣ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜੋ ਲੀਵਰ ਦੇ ਡੀਟੌਕਸੀਫਾਈ ਐਨਜ਼ਾਈਮਾਂ ਨੂੰ ਸਰਗਰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਨਿਯਮਤ ਵਰਤੋਂ ਲੀਵਰ ਨੂੰ ਸਾਫ਼ ਰੱਖਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਚੁਕੰਦਰ
ਚੁਕੰਦਰ ਵਿੱਚ ਬੀਟੇਨ ਅਤੇ ਨਾਈਟ੍ਰੇਟ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਜਿਗਰ ਨੂੰ ਸਾਫ਼ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਖੂਨ ਸੰਚਾਰ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ।
ਗਾਜਰ
ਗਾਜਰ ਬੀਟਾ-ਕੈਰੋਟੀਨ ਤੇ ਫਲੇਵੋਨੋਇਡਜ਼ ਨਾਲ ਭਰਪੂਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਜਿਗਰ ਦੇ ਸੈੱਲਾਂ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ।
ਪਾਲਕ ਤੇ ਹਰੀਆਂ ਪੱਤੇਦਾਰ ਸਬਜ਼ੀਆਂ | Liver
ਹਰੀਆਂ ਪੱਤੇਦਾਰ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚੋਂ ਜ਼ਹਿਰੀਲੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਨੂੰ ਸੋਖ ਕੇ ਜਿਗਰ ਦੇ ਤਣਾਅ ਨੂੰ ਘਟਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਆਇਰਨ ਤੇ ਫੋਲੇਟ ਨਾਲ ਭਰਪੂਰ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ।
ਲਸਣ
ਲਸਣ ’ਚ ਐਲੀਸਿਨ ਤੇ ਸਲਫਰ ਮਿਸ਼ਰਣ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜੋ ਜਿਗਰ ਦੇ ਡੀਟੌਕਸੀਫਿਕੇਸ਼ਨ ਐਨਜ਼ਾਈਮਾਂ ਨੂੰ ਸਰਗਰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਟਮਾਟਰ
ਟਮਾਟਰ ਲਾਈਕੋਪੀਨ ਨਾਲ ਭਰਪੂਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਐਂਟੀਆਕਸੀਡੈਂਟ ਲੀਵਰ ਨੂੰ ਫ੍ਰੀ ਰੈਡੀਕਲਸ ਤੋਂ ਬਚਾਉਂਦਾ ਹੈ ਤੇ ਇਸਦੇ ਸੈੱਲਾਂ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰੱਖਦਾ ਹੈ।
ਆਧੁਨਿਕ ਦਵਾਈ ਤੇ ਆਯੁਰਵੇਦ ਰਾਏ
ਡਾਕਟਰਾਂ ਤੇ ਆਯੁਰਵੈਦਿਕ ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਲੀਵਰ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਲਈ ਜੜ੍ਹੀਆਂ ਬੂਟੀਆਂ ਤੇ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਦੋਵਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਜੇਕਰ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਫੈਟੀ ਲੀਵਰ, ਹੈਪੇਟਾਈਟਸ, ਜਾਂ ਪੀਲੀਆ ਵਰਗੀ ਗੰਭੀਰ ਬਿਮਾਰੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਸਿਰਫ਼ ਘਰੇਲੂ ਉਪਚਾਰਾਂ ’ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਨਾ ਸਲਾਹਿਆ ਨਹੀਂ ਜਾਂਦਾ। ਅਜਿਹੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ’ਚ, ਡਾਕਟਰ ਨਾਲ ਸਲਾਹ ਕਰਨਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।
ਲੀਵਰ ਨੂੰ ਸਿਹਤਮੰਦ ਰੱਖਣ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਸੁਝਾਅ
- ਜ਼ਿਆਦਾ ਤੇਲ ਤੇ ਤਲੇ ਹੋਏ ਭੋਜਨ ਤੋਂ ਬਚੋ।
- ਸ਼ਰਾਬ ਤੇ ਸਿਗਰਟਨੋਸ਼ੀ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਛੱਡੋ।
- ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਕਸਰਤ ਕਰੋ ਅਤੇ ਯੋਗਾ ਕਰੋ।
- ਭਰਪੂਰ ਪਾਣੀ ਪੀਓ ਤੇ ਨਿੰਬੂ ਪਾਣੀ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰੋ।
- ਹਰੀਆਂ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਤੇ ਮੌਸਮੀ ਫਲ ਨਿਯਮਿਤ ਤੌਰ ’ਤੇ ਖਾਓ।
- ਬੇਲੋੜੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ ਤੋਂ ਬਚੋ।
ਜਿਗਰ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਅੰਗ ਹੈ ਜੋ ਸਾਡੇ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਸਿਹਤਮੰਦ ਤੇ ਊਰਜਾਵਾਨ ਰੱਖਣ ਲਈ ਦਿਨ ਰਾਤ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਸਹੀ ਸਮੇਂ ’ਤੇ ਇਸ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ, ਤਾਂ ਇੱਕ ਛੋਟੀ ਜਿਹੀ ਲਾਪਰਵਾਹੀ ਵੀ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਬਿਮਾਰੀ ’ਚ ਬਦਲ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਆਯੁਰਵੇਦ ’ਚ ਦੱਸੇ ਗਏ ਜੜ੍ਹੀਆਂ ਬੂਟੀਆਂ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਭ੍ਰਿੰਗਰਾਜ, ਗਿਲੋਏ, ਤੇ ਭੂਮਿਆਮਲਕੀ, ਅਤੇ ਆਧੁਨਿਕ ਖੁਰਾਕ ਵਿਗਿਆਨ ’ਚ ਸਿਫ਼ਾਰਸ਼ ਕੀਤੀਆਂ ਸਬਜ਼ੀਆਂ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਚੁਕੰਦਰ, ਗਾਜਰ, ਪਾਲਕ ਤੇ ਲਸਣ, ਇੱਕ ਕੁਦਰਤੀ ਤੌਰ ’ਤੇ ਸਿਹਤਮੰਦ ਜਿਗਰ ਨੂੰ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ ’ਚ ਮਦਦ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਡਾਕਟਰ ਇਹ ਵੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਸੰਤੁਲਿਤ ਖੁਰਾਕ ਤੇ ਹਰੀਆਂ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਜਿਗਰ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਢਾਲ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ, ਇਸ ਕੀਮਤੀ ਅੰਗ ਦੀ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ ਲਈ ਸਾਡੀ ਖੁਰਾਕ ਵਿੱਚ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕੁਦਰਤੀ ਤੇ ਹਰੇ ਭੋਜਨ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਨਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ।
