World Hepatitis Day: ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ। (ਆਈਏਐਨਐਸ)। ਲੀਵਰ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਬਿਮਾਰੀ ਹੈਪੇਟਾਈਟਸ ਨੂੰ ਮੈਡੀਕਲ ਜਗਤ ’ਚ ‘ਸਾਈਲੇਂਟ ਕਿਲਰ’ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਬਾਰੇ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਫੈਲਾਉਣ ਅਤੇ ਸਮਾਂ ਰਹਿੰਦੇ ਇਸ ਨਾਲ ਲੜਨ ਦੇ ਉਪਾਅ ਕਰਨ ਦੇ ਮਕਸਦ ਨਾਲ ਹਰ ਸਾਲ 28 ਜੁਲਾਈ ਨੂੰ ‘ਵਿਸ਼ਵ ਹੈਪੇਟਾਈਟਸ ਦਿਵਸ’ ਵਜੋਂ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਸਾਲ 2025 ਦਾ ਥੀਮ ਹੈ: ‘ਹੈਪੇਟਾਈਟਸ: ਆਓ ਇਸਨੂੰ ਤੋੜੀਏ’, ਹੁਣ ਸਮਾਂ ਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਹੈਪੇਟਾਈਟਸ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਹਰ ਰੁਕਾਵਟ ਨੂੰ ਤੋੜਿਆ ਜਾਵੇ। ਇਹ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਅਪੀਲ ਹੈ ਕਿ ਹੈਪੇਟਾਈਟਸ ਵਰਗੀ ਗੰਭੀਰ ਬਿਮਾਰੀ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਲਈ, ਸਾਨੂੰ ਹੁਣ ਜ਼ਮੀਨੀ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਪਵੇਗਾ, ਨਾ ਕਿ ਸਤਹੀ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ। WHO ਦਾ ਉਦੇਸ਼ 2030 ਤੱਕ ਹੈਪੇਟਾਈਟਸ ਨੂੰ ਜਨਤਕ ਸਿਹਤ ਸੰਕਟਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚੋਂ ਹਟਾਉਣਾ ਹੈ। ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਲੱਖਾਂ ਲੋਕ ਹੈਪੇਟਾਈਟਸ ਬੀ ਜਾਂ ਸੀ ਨਾਲ ਜੀਅ ਰਹੇ ਹਨ। ਹਰ ਸਾਲ ਇਹ ਬਿਮਾਰੀ 1.3 ਮਿਲੀਅਨ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਗਿਣਤੀ ਐੱਚਆਈਵੀ, ਮਲੇਰੀਆ ਅਤੇ ਟੀਬੀ ਵਰਗੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਕਾਰਨ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਮੌਤਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਤੋਂ ਵੀ ਵੱਧ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: Sophia Qureshi: ਫੌਜ ਦੀ ਕਰਨਲ ਸੋਫੀਆ ਕੁਰੈਸ਼ੀ ਨਾਲ ਅਨੁਪਮ ਖੇਰ ਨੇ ਕੀਤੀ ਮੁਲਾਕਾਤ, ਦਿੱਤਾ ਇੱਕ ਖਾਸ ਤੋਹਫ਼ਾ
ਹੈਪੇਟਾਈਟਸ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਅਤੇ ਇਲਾਜ ਕਰਨ ਦੇ ਤਰੀਕੇ ਹਨ। ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਹੈਪੇਟਾਈਟਸ ਬੀ ਅਤੇ ਸੀ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਜਿਗਰ ਸਿਰੋਸਿਸ, ਜਿਗਰ ਫੇਲ੍ਹ ਹੋਣਾ ਅਤੇ ਜਿਗਰ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਵਰਗੇ ਘਾਤਕ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਧਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਵਿਸ਼ਵ ਹੈਪੇਟਾਈਟਸ ਦਿਵਸ ਡਾ. ਬਾਰੂਚ ਬਲਮਬਰਗ ਦੇ ਜਨਮਦਿਨ ‘ਤੇ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ 1967 ਵਿੱਚ ਹੈਪੇਟਾਈਟਸ ਬੀ ਵਾਇਰਸ ਦੀ ਖੋਜ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਦੋ ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਇਸਦਾ ਪਹਿਲਾ ਟੀਕਾ ਬਣਾਇਆ। ਇਸ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਯੋਗਦਾਨ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ 1976 ਵਿੱਚ ਨੋਬਲ ਪੁਰਸਕਾਰ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। World Hepatitis Day
ਅੱਜ ਜਦੋਂ ਦੁਨੀਆ ਉਸਦੀ ਖੋਜ ਕਾਰਨ ਲੱਖਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਜਾਨਾਂ ਬਚਾਉਣ ਦੇ ਯੋਗ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਦਿਨ ਉਸਨੂੰ ਸ਼ਰਧਾਂਜਲੀ ਅਤੇ ਪ੍ਰੇਰਨਾ ਵਜੋਂ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਹੈਪੇਟਾਈਟਸ ਦੀਆਂ ਕਈ ਕਿਸਮਾਂ ਹਨ – ਏ, ਬੀ, ਸੀ, ਡੀ ਅਤੇ ਈ। ਹੈਪੇਟਾਈਟਸ ਏ ਅਤੇ ਈ ਦੂਸ਼ਿਤ ਭੋਜਨ ਅਤੇ ਪਾਣੀ ਰਾਹੀਂ ਫੈਲਦਾ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਬੀ, ਸੀ ਅਤੇ ਡੀ ਖੂਨ ਅਤੇ ਸਰੀਰ ਦੇ ਤਰਲ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਰਾਹੀਂ ਫੈਲਦਾ ਹੈ। ਸੰਕਰਮਿਤ ਸਰਿੰਜਾਂ,ਅਤੇ ਸੰਕਰਮਿਤ ਖੂਨ ਨਾਲ ਚੜ੍ਹਾਉਣ ਵਰਗੀਆਂ ਸਥਿਤੀਆਂ ਵਿੱਚ ਇਸਦੇ ਫੈਲਣ ਦਾ ਉੱਚ ਜੋਖਮ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਚਿੰਤਾ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਮਰੀਜ਼ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਲੱਛਣ ਦੇ ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਜੀਉਂਦੇ ਹਨ।
ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਹੈਪੇਟਾਈਟਸ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣਾ ਅਤੇ ਇਲਾਜ ਕਰਨਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ
ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਥਕਾਵਟ, ਬੁਖਾਰ, ਭੁੱਖ ਨਾ ਲੱਗਣਾ, ਪੇਟ ਦਰਦ, ਗੂੜ੍ਹਾ ਪਿਸ਼ਾਬ ਅਤੇ ਚਮੜੀ ਅਤੇ ਅੱਖਾਂ ਦਾ ਪੀਲਾ ਹੋਣਾ ਵਰਗੇ ਲੱਛਣ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੇ ਹਨ, ਉਦੋਂ ਤੱਕ ਲਾਗ ਇੱਕ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਚੁੱਕੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਹੈਪੇਟਾਈਟਸ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣਾ ਅਤੇ ਇਲਾਜ ਕਰਨਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ, ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਇਹ ਜਿਗਰ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਤਬਾਹ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਰਾਹਤ ਦੀ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਹੈਪੇਟਾਈਟਸ ਏ ਅਤੇ ਬੀ ਲਈ ਟੀਕੇ ਉਪਲੱਬਧ ਹਨ ਅਤੇ ਹੈਪੇਟਾਈਟਸ ਸੀ ਹੁਣ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਇਲਾਜਯੋਗ ਹੈ। ਪਰ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਲੋਕਾਂ ਕੋਲ ਟੈਸਟਿੰਗ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਦੀ ਘਾਟ, ਸਰੋਤਾਂ ਦੀ ਅਣਉਪਲਬਧਤਾ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਕਲੰਕ ਵਰਗੀਆਂ ਰੁਕਾਵਟਾਂ ਅਜੇ ਵੀ ਇਸਦੀ ਰੋਕਥਾਮ ਵਿੱਚ ਰੁਕਾਵਟ ਬਣ ਰਹੀਆਂ ਹਨ।
ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਟੈਸਟ ਕਰਵਾਓ ਅਤੇ ਲੋੜ ਪੈਣ ‘ਤੇ ਇਲਾਜ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰੋ | World Hepatitis Day
ਭਾਰਤ ਵਰਗੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ, ਜਿੱਥੇ ਪੇਂਡੂ ਅਤੇ ਵਾਂਝੇ ਭਾਈਚਾਰਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸਿਹਤ ਸਹੂਲਤਾਂ ਸੀਮਤ ਹਨ, ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਦੀ ਰੋਕਥਾਮ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਚੁਣੌਤੀ ਹੈ। WHO ਰਣਨੀਤੀ 2022-2030 ਦੇ ਤਹਿਤ, 2030 ਤੱਕ ਨਵੇਂ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨਾਂ ਨੂੰ 90 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਅਤੇ ਮੌਤਾਂ ਨੂੰ 65 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਘਟਾਉਣ ਦਾ ਟੀਚਾ ਹੈ। ਪਰ ਜੇਕਰ ਤੁਰੰਤ ਅਤੇ ਠੋਸ ਕਦਮ ਨਾ ਚੁੱਕੇ ਗਏ, ਤਾਂ ਇਕੱਲੇ ਹੈਪੇਟਾਈਟਸ ਨਾਲ 2030 ਤੱਕ 9.5 ਮਿਲੀਅਨ ਨਵੇਂ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ, ਜਿਗਰ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਦੇ 2.1 ਮਿਲੀਅਨ ਮਾਮਲੇ ਅਤੇ 2.8 ਮਿਲੀਅਨ ਮੌਤਾਂ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਹੈਪੇਟਾਈਟਸ ਨਾਲ ਲੜਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਡਾਕਟਰਾਂ ਜਾਂ ਸਰਕਾਰਾਂ ਦਾ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਹੈ; ਇਹ ਸਾਡੀ ਸਾਰਿਆਂ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਹੈ। ਜਾਗਰੂਕ ਰਹੋ, ਦੂਜਿਆਂ ਨੂੰ ਜਾਗਰੂਕ ਕਰੋ, ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਟੈਸਟ ਕਰਵਾਓ ਅਤੇ ਲੋੜ ਪੈਣ ‘ਤੇ ਇਲਾਜ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰੋ।
