India-Indonesia Relations: ਭਾਰਤ ਤੇ ਇੰਡੋਨੇਸ਼ੀਆ ਦੇ ਸਬੰਧ ਇਤਿਹਾਸਕ ਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਰੂਪ ਨਾਲ ਕਾਫੀ ਡੂੰਘੇ ਰਹੇ ਹਨ 76ਵੇਂ ਗਣਤੰਤਰ ਦਿਵਸ ਮੌਕੇ ਇੰਡੋਨੇਸ਼ੀਆ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਪ੍ਰਬੋਵੋ ਸੂਬਿਆਂਤੋ ਨੂੰ ਮੁੱਖ ਮਹਿਮਾਨ ਦੇ ਤੌਰ ’ਤੇ ਸੱਦਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਇਹ ਚੌਥਾ ਮੌਕਾ ਹੈ ਕਿ ਗਣਤੰਤਰ ਦਿਵਸ ਮੌਕੇ ਸਮਾਰੋਹ ’ਚ ਇੰਡੋਨੇਸ਼ੀਆਈ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੂੰ ਮੁੱਖ ਮਹਿਮਾਨ ਦੇ ਤੌਰ ’ਤੇ ਸੱਦਿਆ ਗਿਆ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ 1950 ’ਚ ਭਾਰਤ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਗਣਤੰਤਰ ਦਿਵਸ ’ਤੇ ਮੌਜੂਦਾ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਸੁਕਰਣੋ ਇਸ ਸਨਮਾਨ ਦੇ ਹੱਕਦਾਰ ਬਣੇ ਸਨ ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 2011 ’ਚ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡਾ. ਸੁਸੀਲੋ ਬਾਮਬੰਗ ਤੇ 2018 ’ਚ ਜੋਕੋ ਵਿਡੋਡੋ ਨੂੰ ਸੱਦਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ 2018 ’ਚ ਜੋਕੋ ਵਿਡੋਡੋ ਦੇ ਨਾਲ ਹੋਰ ਆਸਿਆਨ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਮੁਖੀ ਵੀ ਭਾਰਤ ਆਏ ਸਨ ਪਰ ਸਵਾਲ ਇਹ ਹੈ।
ਇਹ ਖਬਰ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : IND vs ENG: Abhishek Sharma ਦੀ 135 ਦੌੜਾਂ ਦੀ ਤੂਫਾਨੀ ਪਾਰੀ, ਇੰਗਲੈਂਡ ਨੂੰ ਦਿੱਤਾ 248 ਦੌੜਾਂ ਦਾ ਟੀਚਾ
ਕਿ ਭਾਰਤ ਇੰਡੋਨੇਸ਼ੀਆ ਨੂੰ ਐਨਾ ਮਹੱਤਵ ਕਿਉਂ ਦੇ ਰਿਹਾ ਹੈ? ਇੰਡੋਨੇਸ਼ੀਆ ਸੰਸਾਰ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਦੀਪ ਦੇਸ਼ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿਚ 17 ਹਜ਼ਾਰ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦੀਪ ਹਨ ਇਹ ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਚੌਥੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਅਬਾਦੀ ਵਾਲਾ ਦੇਸ਼ ਵੀ ਹੈ ਭਾਰਤ ਤੇ ਇੰਡੋਨੇਸ਼ੀਆ ਵਿਚਕਾਰ ਦੋ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਸਾਲ ਤੋਂ ਗੂੜ੍ਹੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਅਤੇ ਵਪਾਰਕ ਸਬੰਧ ਰਹੇ ਹਨ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦੁਵੱਲੇ ਸਬੰਧ ਸਾਂਝੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ, ਬਸਤੀਵਾਦੀ ਇਤਿਹਾਸ ਅਤੇ ਸੁਤੰਤਰ ਵਿਦੇਸ਼ ਨੀਤੀ ਨਾਲ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਰਹੇ ਹਨ ਜਦੋਂ 1945 ’ਚ ਇੰਡੋਨੇਸ਼ੀਆ ਅਜ਼ਾਦ ਹੋਇਆ, ਉਦੋਂ ਭਾਰਤ ਪਹਿਲਾ ਦੇਸ਼ ਸੀ ਜਿਸ ਨੇ ਇਸ ਦੀ ਅਜ਼ਾਦੀ ਦੀ ਹਮਾਇਤ ਕੀਤੀ ਸੀ 1955 ’ਚ ਬਾਂਡੁੰਗ ’ਚ ਹੋਏ ਏਸ਼ੀਆਈ-ਅਫਰੀਕੀ ਸੰਮੇਲਨ ’ਚ ਭਾਰਤ ਨੇ ਇੰਡੋਨੇਸ਼ੀਆ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਸਹਿਯੋਗ ਦਿੱਤਾ ਭਾਰਤ ਦੀ ‘ਐਕਟ ਈਸਟ’ ਨੀਤੀ ’ਚ ਇੰਡੋਨੇਸ਼ੀਆ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭਾਈਵਾਲ ਹੈ।
ਇਹ ਨੀਤੀ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਦੱਖਣ-ਪੂਰਬ ਏਸ਼ੀਆ ਦੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨਾਲ ਆਰਥਿਕ, ਰੱਖਿਆ ਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਤੌਰ ’ਤੇ ਜੋੜਨ ਦੀ ਪਹਿਲ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੈ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਇੰਡੋਨੇਸ਼ੀਆ ਵਿਚਕਾਰ ਰੱਖਿਆ ਸਹਿਯੋਗ ਲਗਾਤਾਰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ 2001 ’ਚ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰੱਖਿਆ ਸਹਿਯੋਗ ਕਮੇਟੀ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਰੱਖਿਆ ਸਹਿਯੋਗ ਸਮਝੌਤੇ ’ਤੇ ਦਸਤਖਤ ਕੀਤੇ 2016 ’ਚ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਜੋਕੋ ਵਿਡੋਡੋ ਦੀ ਭਾਰਤ ਯਾਤਰਾ ਦੌਰਾਨ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੇ ਨਿਯਮਿਤ ਸੁਰੱਖਿਆ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਨ ’ਤੇ ਸਹਿਮਤੀ ਪ੍ਰਗਟਾਈ 2018 ’ਚ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਦੀ ਇੰਡੋਨੇਸ਼ੀਆ ਯਾਤਰਾ ਦੌਰਾਨ ਦੁਵੱਲੀ ਰਣਨੀਤਿਕ ਸਾਂਝੇਦਾਰੀ ਨੂੰ ਵਿਆਪਕ ਰਣਨੀਤਿਕ ਸਾਂਝੇਦਾਰੀ ’ਚ ਅਪਗ੍ਰੇਡ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।
ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਇੰਡੋਨੇਸ਼ੀਆ ਹਿੰਦ ਮਹਾਂਸਾਗਰ ’ਚ ਇੱਕ-ਦੂਜੇ ਦੇ ਰਣਨੀਤਿਕ ਸਹਿਯੋਗੀ ਹਨ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਸਮੁੰਦਰੀ ਫੌਜ ਸਹਿਯੋਗ ਵਧ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਸਮੁੰਦਰੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤੀ ਮਿਲ ਰਹੀ ਹੈ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਇੰਡੋਨੇਸ਼ੀਆ ਵਿਚਕਾਰ ਆਰਥਿਕ ਸਬੰਧ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਧ ਰਹੇ ਹਨ ਭਾਰਤ ਨੇ ਇੰਡੋਨੇਸ਼ੀਆ ’ਚ 1.56 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਦਾ ਨਿਵੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਹੈ ਊਰਜਾ, ਤਕਨੀਕ ਤੇ ਰੱਖਿਆ ਨਿਰਮਾਣ ਵਰਗੇ ਖੇਤਰਾਂ ’ਚ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਨਵੀਆਂ ਸੰਭਾਵਨਾਵਾਂ ਬਣ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਇੰਡੋਨੇਸ਼ੀਆ ਜੀ-20 ਦਾ ਮੈਂਬਰ ਹੈ ਤੇ ਉੱਭਰਦੀਆਂ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾਵਾਂ ਵਾਲੇ ਗਰੁੱਪ (ਸੀਆਈਵੀਈਟੀਐਸ) ਦਾ ਵੀ ਹਿੱਸਾ ਹੈ ਇੰਡੋਨੇਸ਼ੀਆ ਨੂੰ ਬ੍ਰਿਕਸ ਦੇਸ਼ਾਂ ’ਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਨ ’ਤੇ ਵੀ ਚਰਚਾ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ ਜੇਕਰ ਅਜਿਹਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। India-Indonesia Relations
ਤਾਂ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਇੱਕ ਹੋਰ ਭਰੋਸੇਯੋਗ ਭਾਈਵਾਲ ਮਿਲ ਜਾਵੇਗਾ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਇੰਡੋਨੇਸ਼ੀਆ ਆਸਿਆਨ, ਪੂਰਬ ਏਸ਼ੀਆ ਸਿਖ਼ਰ ਸੰਮੇਲਨ ਅਤੇ ਹਿੰਦ ਮਹਾਂਸਾਗਰ ਰਿਮ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੈਂਬਰ ਹਨ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸੰਗਠਨਾਂ ਜ਼ਰੀਏ ਦੋਵੇਂ ਦੇਸ਼ ਖੇਤਰੀ ਏਕੀਕਰਨ, ਆਰਥਿਕ ਸਹਿਯੋਗ ਤੇ ਸਥਿਰਤਾ ਨੂੰ ਹੱਲਾਸ਼ੇਰੀ ਦੇਣ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਇੰਡੋਨੇਸ਼ੀਆ ਗੁੱਟਨਿਰਲੇਪ ਰਾਸ਼ਟਰ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਮਹਾਂਸ਼ਕਤੀ ਦੇ ਖੇਮੇ ’ਚ ਸ਼ਾਮਲ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ ਹੈ ਹਾਲਾਂਕਿ, ਚੀਨ ਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨਾਲ ਇਸ ਦੇ ਚੰਗੇ ਸਬੰਧ ਹਨ ਚੀਨ ਇੰਡੋਨੇਸ਼ੀਆ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਵਪਾਰਕ ਭਾਈਵਾਲ ਹੈ ਅਤੇ ਇੱਥੇ ਉਸ ਦਾ ਨਿਵੇਸ਼ ਲਗਾਤਾਰ ਵਧ ਰਿਹਾ ਹੈ ਪਰ ਭਾਰਤ ਦੀ ਰਣਨੀਤਿਕ ਸੂਝ-ਬੁਝ ਦਾ ਹੀ ਨਤੀਜਾ ਹੈ ਕਿ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਪ੍ਰਬੋਵੋ ਨੂੰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੌਰਾ ਟਾਲਣ ਲਈ ਰਾਜ਼ੀ ਕਰ ਲਿਆ ਗਿਆ। India-Indonesia Relations
ਇਹ ਭਾਰਤ ਦੀ ਕੂਟਨੀਤਿਕ ਸਫ਼ਲਤਾ ਦਾ ਸੰਕੇਤ ਹੈ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਪ੍ਰਬੋਵੋ ਸੁਬਿਆਂਤੋ ਦੀ ਭਾਰਤ ਯਾਤਰਾ ਦੌਰਾਨ ਰੱਖਿਆ ਸਮਝੌਤੇ ’ਤੇ ਖਰਚ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ ਭਾਰਤ ਬ੍ਰਹਿਮੋਸ ਮਿਜ਼ਾਇਲ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਸਬੰਧੀ ਇੰਡੋਨੇਸ਼ੀਆ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ ਇਹ ਸੌਦਾ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਰੱਖਿਆ ਸਬੰਧਾਂ ਨੂੰ ਹੋਰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ ਇਹ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਰਣਨੀਤਿਕ ਗੱਲਬਾਤ ਨੂੰ ਹੋਰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰੇਗਾ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਇੰਡੋਨੇਸ਼ੀਆ ਦੇ ਸਬੰਧ ਸਿਰਫ਼ ਦੁਵੱਲੇ ਵਪਾਰ ਅਤੇ ਰਣਨੀਤਿਕ ਸਹਿਯੋਗ ਤੱਕ ਸੀਮਿਤ ਨਹੀਂ ਹਨ, ਸਗੋਂ ਇਹ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸਕ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਤੇ ਕੂਟਨੀਤਿਕ ਮੁੱਲਾਂ ’ਤੇ ਵੀ ਆਧਾਰਿਤ ਹਨ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਪ੍ਰਬੋਵੋ ਦਾ ਭਾਰਤ ਦੌਰਾ ਸਿਰਫ਼ ਗਣਤੰਤਰ ਦਿਵਸ ਸਮਾਰੋਹ ਤੱਕ ਸੀਮਿਤ ਨਹੀਂ ਰਹੇਗਾ, ਸਗੋਂ ਇਹ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਰਣਨੀਤਿਕ ਭਾਈਵਾਲੀ ਨੂੰ ਨਵੀਆਂ ਉੱਚਾਈਆਂ ਤੱਕ ਲੈ ਕੇ ਜਾਣ ਦਾ ਮੌਕਾ ਵੀ ਬਣੇਗਾ। India-Indonesia Relations
(ਇਹ ਲੇਖਕ ਦੇ ਆਪਣੇ ਵਿਚਾਰ ਹਨ)
