GDP
ਭਾਰਤੀ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ’ਚ ਮਾਪਦੰਡਾਂ ’ਚ ਸੁਧਾਰ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ ਪਰ ਕੀ ਗਾਜ਼ਾ -ਇਜਰਾਈਲ ਜੰਗ ਵਿਚਕਾਰ ਉਦਯੋਗਿਕ ਪੈਦਾਵਰ ਵਾਧਾ ਸੂਚਅੰਕ ’ਚ 14 ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਤੇਜ਼ੀ ਅਤੇ ਮੁਦਰਾ ਸਫੀਤੀ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ’ਚ ਰੱਖਿਆ ਜਾ ਸਕੇਗਾ? ਰੂਸ-ਯੂਕਰੇਨ ਜੰਗ ਨਾਲ ਸੰਸਾਰਿਕ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋ ਗਈ ਹੈ ਪਰ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਹੁਣ ਇਸ ਦੀ ਆਦਤ ਪੈ ਗਈ ਹੈ ਅਤੇ ਤੇਲ ਦੇ ਭਾਅ ਸਥਿਰ ਹੋਣ ਲੱਗੇ ਪਰ ਪਿਛਲੇ ਇੱਕ ਹਫਤੇ ’ਚ ਤੇਲ ਦੇ ਰੇਟਾਂ ’ਚ 4 ਫੀਸਦੀ ਦਾ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮੁਦਰਾ ਫੰਡ ਅਨੁਸਾਰ ਸੰਸਾਰਿਕ ਆਰਥਿਕ ਵਾਧਾ ਦਰ ’ਚ ਲਗਭਗ 0. 15 ਫੀਸਦੀ ਦੀ ਗਿਰਾਵਟ ਆ ਸਕਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਸੰਸਾਰਿਕ ਮੁਦਰਾ ਸਫੀਤੀ ਦਰ 0. 4 ਫੀਸਦੀ ਵਧ ਸਕਦੀ ਹੈ ਜੰਗ ਕਾਰਨ ਜ਼ਮੀਨੀ ਸਿਆਸੀ ਤਣਾਅ ਵਧੇਗਾ ਅਤੇ ਵਿੱਤੀ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਲਈ ਅਸਥਿਰਤਾ ਪੈਦਾ ਹੋਵੇਗੀ। (GDP)
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : ਰਿਪੋਰਟ ’ਤੇ ਸ਼ੱਕ ਦਾ ਪਰਛਾਵਾਂ
ਇਸ ਹਫਤੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮੁਦਰਾ ਫੰਡ ਦੇ ਸਾਲ 2024 ਲਈ ਭਾਰਤੀ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਦੀ ਸਕਲ ਘਰੇਲੂ ਉਤਪਾਦ ਵਾਧਾ ਦਰ ’ਚ 6. 1 ਫੀਸਦੀ ਦੀ ਬਜਾਇ 6. 3 ਫੀਸਦੀ ਦਾ ਵਾਧੇ ਦੀ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀ ਕੀਤੀ ਹੈ ਤੇਲ ਦੇ ਰੇਟਾਂ ’ਚ ਵਾਧੇ ਨਾਲ ਸੰਸਾਰਿਕ ਮੁਦਰਾ ਸਫੀਤੀ ’ਚ 0. 2 ਫੀਸਦੀ ਦਾ ਵਾਧਾ ਹੋਵੇਗਾ ਅਤੇ ਇਹ ਲਗਭਗ 6 ਫੀਸਦੀ ਰਹੇਗਾ ਇਸ ਨਾਲ ਭਾਰਤੀ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ ਨੂੰ ਵਿਆਜ ਦਰਾਂ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣਾ ਪਵੇਗਾ ਭਾਰਤੀ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਲਈ ਰਾਹਤ ਦੀ ਗੱਲ ਇਹੀ ਹੈ ਕਿ ਸਤੰਬਰ ’ਚ ਖਪਤਕਾਰ ਮੁੱਲ ਸੂਚਅੰਕ ’ਚ ਗਿਰਾਵਟ ਆਈ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਅਗਸਤ ’ਚ 6. 83 ਫੀਸਦੀ ਅਤੇ ਜੁਲਾਈ ’ਚ 7. 44 ਫੀਸਦੀ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ’ਚ 5. 2 ਫੀਸਦੀ ਰਹਿ ਗਿਆ ਹੈ ਉਦਯੋਗਿਕ ਪੈਦਾਵਰ ਸੂਚਅੰਕ ਵੀ ਰਿਕਾਰਡ 10.3 ਫੀਸਦੀ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ ਹੈ ਪਰ ਵਿਨਿਰਮਾਣ ਅਤੇ ਪੂੰਜੀਗਤ ਵਸਤੂਆਂ ’ਚ ਵਾਧਾ ਦਰ 12. 6 ਫੀਸਦੀ ਅਤੇ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚੇ ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ ’ਚ ਵਾਧਾ 14. 9 ਫੀਸਦੀ ਹੋ ਗਈ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : ਪੁਲਾੜ ਤੋਂ ਆਈ ਕਿਸਮਤ ਬਦਲਣ ਵਾਲੀ ਚੀਜ਼, ਕਰੋੜਪਤੀ ਬਣਿਆ ਸਖਸ਼!
ਜੇਕਰ ਸੰਸਾਰਿਕ ਮੰਦੀ ’ਚ ਵਧਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਭਾਰਤ ’ਚ ਵੀ ਵਾਧਾ ਦਰ ’ਚ ਗਿਰਾਵਟ ਆ ਸਕਦੀ ਹੈ ਤੇਲ ਅਤੇ ਹੋਰ ਵਸਤੂਆਂ ਦੇ ਰੇਟਾਂ ’ਚ ਵਾਧੇ ਨਾਲ ਕੀਮਤ ਸੂਚਕਅੰਕ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਵੇਗਾ ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਭਾਰਤੀ ਸ਼ੇਅਰ ਬਜ਼ਾਰ ’ਚ ਹਰ ਦਿਨ ਗਿਰਾਵਟ ਆ ਰਹੀ ਹੈ ਇਸ ਦਾ ਮਕਸਦ ਹੈ ਕਿ ਨਿਵੇਸ਼ ’ਚ ਗਿਰਾਵਟ ਆ ਰਹੀ ਹੈ ਭਾਰਤ ਦੇ ਰੱਖਿਆ ਖਰਚਾ ’ਚ ਵੀ ਵਾਧਾ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ ਭਾਰਤ ਮਿਸ਼ਰਤ, ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਅਤੇ ਚੀਨ ਤੋਂ ਅੱਗੇ ਵਧ ਕੇ ਵਿਸ਼ਵ ’ਚ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਦਰਾਮਦਕਾਰ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਚੀਨ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਫੌਜਾਂ ਨੂੰ ਸਜਾਉਣ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਉਸ ਕੋਲ ਕੋਈ ਬਦਲ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਚੀਨ ਲਗਾਤਾਰ ਆਪਣੀ ਫੌਜ ਅਤੇ ਆਰਥਿਕ ਸ਼ਕਤੀ ਵਧਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। (GDP)
ਇਜਰਾਇਲ ਦਾ ਆਯਾਤ ਵਧ ਰਿਹਾ ਹੈ ਇਜਰਾਇਲ ਨੇ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਡਿਜਾਈਨ ਕੀਤੇ ਗਏ ਡਰੋਨ ਅਤੇ ਗੋਲਾ ਬਾਰੂਦ ਨੂੰ ਦੱਖਣੀ ਪੂਰਬ ਏਸ਼ੀਆ ’ਚ ਨਿਰਯਾਤ ਕਰਨ ਦੀ ਆਗਿਆ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਅਜਿਹਾ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਜਰਾਈਲ ’ਚ ਵਿਕਸਿਤ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਲੇਜ਼ਰ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਆਖਰ ਭਾਰਤ ਵੀ ਪਹੁੰਚ ਜਾਵੇਗੀ ਅੰਕੜੇ ਇੱਕ ਰੋਚਕ ਤਸਵੀਰ ਦਰਸ਼ਾਉਂੇਦੇ ਹਨ ਜਦੋਂ ਇਜਰਾਈਲ ਨੂੰ ਡਰੋਨ ਸਮੇਤ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੀ ਜਿਆਦਾ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੋਵੇਗੀ ਤਾਂ ਕੀ ਉਹ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਨਿਰਯਾਤ ਕਰ ਸਕੇਗਾ ਇਜਰਾਈਲ ’ਚ ਆਇਰਨ ਡੋਮ ਦੇ ਫੇਲ੍ਹ ਰਹਿਣ ਨਾਲ ਉਸ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਈ ਹੈ ਯੂਕਰੇਨ ਜੰਗ ਨਾਲ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੀ ਵਿੱਕਰੀ ਨਾਲ ਇਜਰਾਈਲ ਨੂੰ ਲਾਭ ਹੋਇਆ ਹੈ ਇਜਰਾਈਲ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦਾ ਦਸਵਾਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਦਰਾਮਦਕਾਰ ਦੇਸ਼ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਨੇ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ 9 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਦੇ ਹਥਿਆਰ ਵੇਚੇ ਜੋ ਵਿਸ਼ਵ ਫੌਜ ਖਰਚ ਦਾ 3 ਫੀਸਦੀ ਹੈ। (GDP)
ਜੇਕਰ ਹੁਣ ਇਜਰਾਇਲ ਦੀ ਘਰੇਲੂ ਜ਼ਰੂਰਤ ਕਾਰਨ ਇਸ ਨਿਰਯਾਤ ’ਚ ਗਿਰਾਵਟ ਆਉਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਇਸ ਨਾ ਯੂਕਰੇਨ ਜੰਗ ਦੇ ਆਯਾਮ ਵੀ ਬਦਲ ਸਕਦੇ ਹਨ ਜਰਮਨੀ, ਫਰਾਂਸ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਨੂੰ ਹੁਣ ਯੂਕਰੇਨ ’ਚ ਸਪਲਾਈ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣੀ ਹੋਵੇਗੀ ਇਹ ਭਾਰਤ ਲਈ ਰਾਹਤ ਦੀ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਹੈ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਦਾ ਅਪ੍ਰਗ੍ਰੇਡ ਕਰਨਾ ਪਵੇਗਾ ਅਤੇ ਇਸ ਲਈ ਜਿਆਦਾ ਖਰਚ ਕਰਨਾ ਹੋਵੇਗਾ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਪਿਨਾਕ ਅਤੇ ਹੋਰ ਮਿਜਾਈਲ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਨਾਲ ਆਪਣੇ 16 ਹਜ਼ਾਰ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਨਿਰਯਾਤ ਦੀ ਸਮੀਖਿਆ ਕਰਨੀ ਹੋਵੇਗੀ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2022-23 ’ਚ ਭਾਰਤ ਨੇ ਇਜਰਾਇਲ ਨੂੰ 7.8 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਦਾ ਨਿਰਯਾਤ ਕੀਤਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਕਿ ਇਜਰਾਇਲ ਨੇ ਭਾਰਤ ਨੂੰ 2. 3 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਦਾ ਨਿਰਯਾਤ ਕੀਤਾ ਹੈ। (GDP)
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : ਇਨਸਾਨੀਅਤ ਦੇ ਸੱਚੇ ਪਹਿਰੇਦਾਰ ਹੋਣ ਦਾ ਪ੍ਰਤੱਖ ਪ੍ਰਮਾਣ ਹਨ ਡੇਰਾ ਸੱਚਾ ਸੌਦਾ ਦੇ ‘ਇੰਸਾਂ’
ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਇਜਰਾਇਲ ’ਚ ਹੇਫਾ ਪਤਨ ਸਮੇਤ ਉਥੇ ਭਾਰਤ ਨੈ ਭਰਪੂਰ ਨਿਵੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਹੈ ਅੰਕੜਿਆਂ ਅਨੁਸਾਰ ਅਪਰੈਲ 2020 ਅਤੇ ਮਈ 2023 ਵਿਚਕਾਰ ਭਾਰਤ ’ਚ 383 ਮਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਦਾ ਨਿਵੇਸ਼ ਹੋਰ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੇ ਕੀਤਾ ਹੈ ਜਿਸ ’ਚੋਂ ਟੀਸੀਐਸ, ਐਸਬੀਆਈ, ਇੰਫੋਸਿਸ, ਟੇਕ ਮਹਿੰਦਰਾ, ਅਡਾਨੀ, ਵਿਪ੍ਰੋ ਵਰਗੀਆਂ ਭਾਰਤੀਆਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੇ ਜਾਂ ਤਾਂ ਇਜਰਾਈਲ ’ਚ ਖਰੀਦਦਾਰੀ ਕੀਤੀ ਹੈ ਜਾਂ ਨਿਵੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਹੈ ਹਾਲ ਹੀ ’ਚ ਭਾਰਤ ਨੇ ਮੱਧ ਪੂਰਬ ਯੂਰਪ ਲਈ ਇੱਕ ਵਪਾਰ ਮਾਰਗ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾਈ ਹੈ ਜੋ ਹਾਈਫਾ ਹੋ ਕੇ ਜਾਵੇਗਾ ਜਿਸ ’ਚ ਅਡਾਨੀ ਗਰੁੱਪ ਦਾ ਵੱਡਾ ਨਿਵੇਸ਼ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਮਾਰਗ ਜਹਾਜ਼, ਰੇਲ, ਸੜਕ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਹੋਵੇਗਾ ਅਤੇ ਇਸ ’ਚ ਸੰਯੁਕਤ ਅਰਬ ਅਮੀਰਾਤ, ਸਾਉੂਦੀ ਅਰਬ, ਇਜਰਾਇਲ ਅਤੇ ਯੂਨਾਨ ਹੋਣਗੇ ਕੀ ਵਰਤਮਾਨ ਵਾਤਾਵਰਨ ’ਚ ਇਹ ਯੋਜਨਾ ਸਫਲ ਹੋਵੇਗੀ? ਮੱਧ ਪੂਰਬ ਮਾਨੀਟਰ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ। (GDP)
ਕਿ ਜੇਕਰ ਫਿਲੀਸਤੀਨ ਖਿਲਾਫ਼ ਕੋਈ ਸਖਤ ਫੌਜੀ ਕਾਰਵਾਈ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਇਜਾਰਈਲ ’ਚ ਹਥਿਆਰ ਉਦਯੋਗ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਵੇਗਾ ਮਈ 2021 ’ਚ ਗਾਜ਼ਾ ਪੱਟੀ ’ਤੇ ਫਿਲੀਸਤੀਨ ਦੇ ਹਮਲੇ ਨਾਲ ਇਜਰਾਈਲੀ ਹਵਾਬਾਜ਼ੀ ਉਦਯੋਗ ਨੇ ਏਸ਼ੀਆ ਦੇ ਇੱਕ ਦੇਸ਼ ਨਾਲ 200 ਮਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਮੁੱਲ ਦੇ ਫੌਜੀ ਡਰੋਨਾਂ ਦਾ ਸੌਦਾ ਕੀਤਾ ਸਾਲ 2020 ’ਚ ਇੰਟਰਨੈਟ ’ਤੇ ਕੁੱਲ ਸੰਸਾਰਿਕ ਨਿਵੇਸ਼ ’ਚੋਂ ਇੱਕ ਤਿਹਾਈ ਇਜਰਾਈਲੀ ਇਲੈਕਟੌ੍ਰਨਿਕ ਕੰਪਨੀਆਂ ’ਚ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਇਜਰਾਈਲੀ ਹਥਿਆਰ ਉਦਯੋਗ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਯੂਰਪੀ ਸੰਘ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਪੂਰਬੀ ਯੂਰਪ, ਅਫਰੀਕਾ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਬ੍ਰਾਜੀਲ ਤੱਕ ਸਾਰਿਆਂ ਨਾਲ ਸਾਧਾਰਨ ਸਬੰਧ ਹਨ ਜੰਗ ਨਾਲ ਉਸ ਨੂੰ ਲਾਭ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਇਹ ਸਥਿਤੀ ਭਾਰਤ ਦੀ ਨਹੀਂ ਹੈ ਪਰ ਉਸ ਨੂੰ ਇਸ ਗੱਲ ’ਤੇ ਵਿਚਾਰ ਕਰਨਾ ਹੋਵੇਗਾ ਜੋ ਨੁਵਾਮਾ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਇਕਵਿਟੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਦੇ ਕੁੱਲ ਰੱਖਿਆ ਨਿਰਯਾਤ ’ਚ ਨਿੱਜੀ ਖੇਤਰ ਦਾ ਯੋਗਦਾਨ 60 ਤੋਂ 70 ਫੀਸਦੀ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : ਮਜ਼ਦੂਰ ਜਥੇਬੰਦੀਆਂ ਦਾ ਰੋਹ ਬਰਕਰਾਰ, ਨੋਟੀਫਿਕੇਸ਼ਨ ਦੀਆਂ ਕਾਪੀਆਂ ਸਾੜੀਆਂ
ਇਜਰਾਇਲ-ਹਮਾਸ ਸੰਘਰਸ਼ ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਸ ਖੇਤਰ ’ਚ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਦੁਖਦ ਵਾਸਤਵਿਕਤਾ ਹੈ ਪਰ ਇਹ ਭਾਰਤ ਦੇ ਰੱਖਿਆ ਨਿਰਯਾਤ ’ਚ ਵਾਧਾ ਸੰਭਵ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਜਰਾਈਲ ਆਪਣੇ ਸਹਿਯੋਗੀਆਂ ਭਾਰਤ, ਅਮਰੀਕਾ ਆਦਿ ਨਾਲ ਇਸ ਜੰਗ ਨੂੰ ਲੜਨ ਲਈ ਭਰਪੂਰ ਹਥਿਆਰ ਜੁਟਾਉਣਾ ਚਾਹੇਗਾ ਨੁਵਾਮਾ ਅਨੁਸਾਰ ਜੇਕਰ ਭਾਰਤ ਹਥਿਆਰ ਆਧਾਰਿਤ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਵੱਲ ਵਧਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਇਸ ਨਾਲ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਉਸ ਨੇ ਚਿਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਕਿ ਇਜਰਾਈਲ ਨੂੰ ਯੰਤਰਾਂ ਦੀ ਨਿਰਯਾਤ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੂੰ ਲਾਭ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਪਰ ਇਸ ਨਾਲ ਜਨਤਕ ਉਪਕ੍ਰਮ ਅਤੇ ਨਿੱਜੀ ਖੇਤਰ ਨੂੰ ਦਿੱਕਤਾਂ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਇਜਰਾਈਲ ਦੀ ਪਹਿਲ ਕਾਰਨ ਸਪਲਾਈ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। (GDP)
ਬਲੂਮਬਰਗ ਦੇ ਮੁਲਾਂਕਣ ਅਨੁਸਾਰ ਜੇਕਰ ਇਹ ਜੰਗ ਜਲਦੀ ਨਾ ਰੁਕੀ ਤਾਂ ਇਹ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਲਿਬਨਾਨ, ਸੀਰੀਆ ਤੱਕ ਵਧ ਸਕਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ’ਚ ਇਰਾਨੀ ਮਲੇਸ਼ੀਆ ਦੀ ਭਾਗੀਦਾਰੀ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ ਫਿਰ ਇਰਾਨ ਸਰਗਰਮ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ ਕੋਲੰਬੀਆ ਬ੍ਰਾਡਕਾਸਟਿੰਗ ਦੇ ਮਾਹਿਰ ਪੀਟਰ ਆਰਮਅਸਟ੍ਰਾਂਗ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਜੰਗ ਇੱਕ ਸਾਲ ਤੱੱਕ ਖਤਮ ਨਾ ਹੋਵੇ ਭਾਰਤ ’ਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰੀਆਂ ਸਥਿਤੀਆਂ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਤੇਲ ਦੇ ਰੇਟਾਂ ’ਚ ਵਾਧਾ, ਮੁਦਰਾ ਸਫੀਤੀ ’ਚ ਵਾਧਾ ਅਤੇ ਵਿਕਾਸ ਦਰ ’ਚ ਗਿਰਾਵਟ ਦੇ ਰੂਪ ’ਚ ਹੋਵੇਗਾ ਸੰਘਰਸ਼ ਵਧਣ, ਇਸ ਦਾ ਖੇਤਰੀ ਰੂਪ ਦਾ ਸੰਸਾਰਿਕ ਪੱਧਰ ਦਾ ਬਣ ਜਾਣ ਨਾਲ ਭਾਰਤ ਦੀਆਂ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਵਧ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।
