How to get rid of stomach gas pain
ਆਉ! ਅੱਜ ਪੇਟ ਦੀ ਗੈਸ ਬਾਰੇ ਚਰਚਾ ਕਰੀਏ ਅਤੇ ਦੇਖੀਏ ਕਿ ਇਹ ਕਿਵੇਂ ਅਫ਼ਰੇਵੇਂ, ਡਕਾਰ, ਪੇਟ ਵਿੱਚ ਵੱਟ ਤੇ ਪੇਟ ਫੁੱਲਣ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਲੱਛਣ ਆਮ ਤੌਰ ’ਤੇ ਥੋੜ੍ਹੇ ਚਿਰ ਦੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇੱਕ ਵਾਰ ਗੈਸ ਖਾਰਜ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜਾਂ ਤਾਂ ਪੇਟ ਫੁੱਲਣ ਨਾਲ ਹੱਲ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕੁਝ ਲੋਕ ਇਨ੍ਹਾਂ ਲੱਛਣਾਂ ਪ੍ਰਤੀ ਬਹੁਤ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਅਤੇ ਇਹ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਜੀਵਨ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ
ਲੱਛਣ | Stomach Gas Pain
ਡਕਾਰਾਂ (belching): ਇੱਕ ਆਮ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਪੇਟ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋਈ ਹਵਾ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਹਵਾ ਨੂੰ ਡਕਾਰ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿਚ ਪਿਛਾਂਹ ਖਿੱਚਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜਾਂ ਪੇਟ ਤੋਂ ਅੰਤੜੀ ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਅੱਗੇ ਗੁਦਾ ਤੋਂ ਹੇਠਾਂ ਫਲੈਟਸ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਲੰਘ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਪੇਟ ਫੁੱਲਣਾ ਪੇਟ ਦੇ ਉੱਪਰਲੇ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚ ਅਫ਼ਰੇਵੇਂ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਇਹ ਪੇਟ ਵਿੱਚ ਗੈਸ ਜਾਂ ਭੋਜਨ ਦੇ ਜਮ੍ਹਾ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਪੇਟ ਫੁੱਲਣ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਗੁਦਾ ਰਾਹੀਂ ਗੈਸ ਦਾ ਲੰਘਣਾ। ਇਹ ਆਮ ਤੌਰ ’ਤੇ ਨਿਗਲ ਗਈ ਹਵਾ ਅਤੇ ਗੈਸ ਦਾ ਸੁਮੇਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਕੋਲੋਨਿਕ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਦੁਆਰਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਅਣਹਜ਼ਮੀ ਕਾਰਬੋਹਾਈਡ੍ਰੇਟ ’ਤੇ ਕਾਰਵਾਈ ਕਰਕੇ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਕਾਰਨ
ਅਸੀਂ ਸਾਰੇ ਖਾਣ ਦੀ ਆਮ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਦੌਰਾਨ ਜਾਂ ਹਾਰਡ ਕੈਂਡੀ ਜਾਂ ਚੂਇੰਗਮ ਨੂੰ ਚੂਸਣ ਦੁਆਰਾ ਹਵਾ ਨੂੰ ਨਿਗਲ ਲੈਂਦੇ ਹਾਂ। ਕਾਰਬੋਨੇਟਿਡ ਪੀਣ ਵਾਲੇ ਪਦਾਰਥ ਪੀਣ ਨਾਲ ਵਾਧੂ ਗੈਸ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਚਿੰਤਾ ਦਾ ਅਨੁਭਵ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਵਿਅਕਤੀ ਵੱਡੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਹਵਾ ਨੂੰ ਨਿਗਲ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਖਰਾਬ ਦੰਦਾਂ ਤੇ ਨੱਕ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੀ ਡਿ੍ਰੱਪ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹਵਾ ਨੂੰ ਨਿਗਲਣ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਪੇਟ ਵਿੱਚ ਕੜਵੱਲ ਵੱਟ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ । ਗੈਸ ਅਤੇ ਪੇਟ ਫੁੱਲਣਾ ਉਸ ਸਮੇਂ ਹੋਣਾ ਜਦੋਂ ਉਹ ਦੁੱਧ, ਪਨੀਰ ਜਾਂ ਆਈਸਕ੍ਰੀਮ ਦਾ ਸੇਵਨ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਇਹ ਐਂਜ਼ਾਈਮ ਲੈਕਟੇਜ਼ ਦੀ ਘਾਟ ਕਾਰਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਲੈਕਟੋਜ਼ (ਦੁੱਧ ਦੇ ਉਤਪਾਦਾਂ ਵਿੱਚ ਖੰਡ) ਨੂੰ ਹਜ਼ਮ ਕਰਨ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਨੂੰ ਲੈਕਟੋਜ਼ ਅਸਹਿਣਸ਼ੀਲਤਾ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਪੇਟ ਫੁੱਲਣ ਦਾ ਇੱਕ ਹੋਰ ਆਮ ਕਾਰਨ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਦਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਾਧਾ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਪਰ ਆਮ ਆਂਦਰਾਂ ਦੇ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਕਈ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰਕੇ ਛੋਟੀ ਆਂਦਰ ਵਿੱਚ ਵਧ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
ਬਿਮਾਰੀ ਦੀ ਸ਼ਨਾਖਤ (Diagnosis)
ਪੇਟ ਜਾਂ ਛਾਤੀ ਦੀ ਜਲਨ ਵਾਲੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਖਾਣੇ ਦੀ ਨਾਲੀ (oesophagus) ਜਾਂ ਮਿਹਦੇ ਵਿੱਚ ਸੋਜ ਨੂੰ ਦੇਖਣ ਲਈ ਪੇਟ ਦੇ ਐਕਸ-ਰੇ ਜਾਂ ਐਂਡੋਸਕੋਪੀ ਦੀ ਲੋੜ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਜੇਕਰ ਸਾਨੂੰ ਦੁੱਧ (ਲੈਕਟੋਜ਼) ਅਸਹਿਣਸ਼ੀਲਤਾ ਦਾ ਸ਼ੱਕ ਹੈ, ਤਾਂ ਨਿਦਾਨ ਕਰਨ ਲਈ ਹਾਈਡ੍ਰੋਜ਼ਨ ਸਾਹ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਕੁਝ ਮਰੀਜਾਂ ਵਿੱਚ ਅਸੀਂ ਸੇਲੀਏਕ (Coeliac Disease) ਬਿਮਾਰੀ ਵਰਗੀਆਂ ਸਥਿਤੀਆਂ ਦਾ ਪਤਾ ਲਾਉਣ ਲਈ ਖੂਨ ਦੀਆਂ ਜਾਂਚਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਸੇਲੀਏਕ ਸੇਰੋਲੋਜੀ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੰਦੇ ਹਾਂ।
ਇਲਾਜ | Stomach Gas Pain
ਕਾਰਬੋਨੇਟਿਡ ਪੀਣ ਵਾਲੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਤੋਂ ਪਰਹੇਜ਼ ਕਰੋ। ਬਰੋਕਲੀ ਵਰਗੇ ਕੁਝ ਭੋਜਨ, ਪੱਤਾ ਗੋਭੀ, ਗੋਭੀ, ਬੀਨਜ਼ ਆਦਿ ਤੋਂ ਪਰਹੇਜ਼ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਦੁੱਧ ਅਤੇ ਦੁੱਧ ਦੇ ਉਤਪਾਦਾਂ ਨੂੰ ਲੈਕਟੋਜ਼ ਅਸਹਿਣਸ਼ੀਲਤਾ ਵਿੱਚ ਘੱਟ ਤੋਂ ਘੱਟ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਇੱਕ ਖੁਰਾਕ ਜੋ ਖਾਸ ਤੌਰ ’ਤੇ ਮੱਦਦ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ ਉਹ ਹੈ ਘੱਟ FODMAP ਖੁਰਾਕ (ਫਰਮੈਂਟੇਬਲ ਓਲੀਗੋ-, ਡਾਈ-, ਮੋਨੋਸੈਕਰਾਈਡਜ਼ ਅਤੇ ਪੋਲੀਓਲਸ)। ਤੁਸੀਂ ਖੁਰਾਕ ਬਾਰੇ ਸਹੀ ਮਾਰਗਦਰਸ਼ਨ ਅਤੇ ਸਲਾਹ ਲਈ ਕਿਸੇ ਡਾਈਟੀਸ਼ੀਅਨ ਨਾਲ ਸਲਾਹ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਛੋਟੀ ਆਂਤੜੀ ਦੇ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਾਧੇ ਦੇ ਇਲਾਜ ਲਈ ਆਮ ਤੌਰ ’ਤੇ ਅੰਤੜੀਆਂ ਦੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਐਂਟੀਬਾਇਓਟਿਕਸ ਦਾ ਕੋਰਸ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ।
ਮੈਂ FOADMAP ਖੁਰਾਕ ’ਤੇ ਕੀ ਖਾ ਸਕਦਾ ਹਾਂ?
- IBS ਲੱਛਣਾਂ ਨੂੰ ਟਿ੍ਰਗਰ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਭੋਜਨ ਵਿਅਕਤੀ ਤੋਂ ਵਿਅਕਤੀ ਵਿਚ ਵੱਖੋ-ਵੱਖ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
- IBS ਅਤੇ SIBO ਲੱਛਣਾਂ ਨੂੰ ਘੱਟ ਕਰਨ ਲਈ, ਉੱਚ FODMAP ਭੋਜਨਾਂ ਤੋਂ ਬਚਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਜੋ ਅੰਤੜੀਆਂ ਨੂੰ ਵਧਾਉਂਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ:
- ਡੇਅਰੀ-ਅਧਾਰਤ ਦੁੱਧ, ਦਹੀਂ ਅਤੇ ਆਈਸ ਕਰੀਮ
- ਕਣਕ-ਆਧਾਰਿਤ ਉਤਪਾਦ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਅਨਾਜ, ਰੋਟੀ ਅਤੇ ਕਰੈਕਰ
- ਬੀਨਜ਼ ਅਤੇ ਦਾਲ
- ਕੁਝ ਸਬਜ਼ੀਆਂ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਆਰਟੀਚੋਕ, ਐਸਪੈਰਗਸ, ਪਿਆਜ ਅਤੇ ਲਸਣ
- ਕੁਝ ਫਲ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਸੇਬ, ਚੈਰੀ, ਨਾਸ਼ਪਾਤੀ ਅਤੇ ਆੜੂ
ਇਸ ਦੀ ਬਜਾਏ, ਆਪਣੇ ਭੋਜਨ ਨੂੰ ਘੱਟ FODMAP ਭੋਜਨਾਂ ਦੇ ਦੁਆਲੇ ਅਧਾਰਿਤ ਕਰੋ ਜਿਵੇਂ ਕਿ:-
- ਕੁਝ ਪਨੀਰ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਬਰੀ, ਕੈਮਬਰਟ, ਚੇਡਰ ਅਤੇ ਫੇਟਾ ਬਦਾਮ ਦੁੱਧ
- ਚਾਵਲ, ਕਵਿਨੋਆ ਅਤੇ ਓਟਸ ਵਰਗੇ ਅਨਾਜ
- ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਜਿਵੇਂ ਬੈਂਗਣ, ਆਲੂ, ਟਮਾਟਰ, ਖੀਰੇ ਅਤੇ ਉਲਚੀਨੀ
- ਫਲ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਅੰਗੂਰ, ਸੰਤਰਾ, ਸਟਰਾਬੇਰੀ, ਬਲੂਬੇਰੀ ਅਤੇ ਅਨਾਨਾਸ
- IBS ਸੰਬੰਧੀ ਗੈਸ ਕਾਰਨ ਹੁੰਦੇ ਦਰਦ ਲਈ, ਐਂਟੀਸਪਾਸਮੋਡਿਕਸ ਦਵਾਈਆਂ ਲੱਛਣਾਂ ਦੇ ਸੁਧਾਰ ਲਈ ਬਹੁਤ ਵਧੀਆ ਢੰਗ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ।
ਡਾ. ਅਮਨਦੀਪ ਅੱਗਰਵਾਲ
MBBS (Pb.), Cardiac Emergencies Course (Apollo Hospital) ਫੈਮਿਲੀ ਫਿਜ਼ੀਸ਼ੀਅਨ
ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਆਰ. ਡੀ. ਅਗਰਵਾਲ ਮੈਮੋਰੀਅਲ ਹਸਪਤਾਲ,
ਕਿਸ਼ਨ ਬਾਗ਼ ਕਾਲੋਨੀ, ਨਾਭਾ ਗੇਟ ਬਾਹਰ, ਸੰਗਰੂਰ
