ਸਵੈ-ਸਹਾਇਤਾ ਸਮੂਹਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੀਆਂ ਅਨਾਜ ਮੰਡੀਆਂ, ਮਿੰਨੀ ਸਕੱਤਰੇਤ, ਸ਼ੂਗਰ ਮਿੱਲ ਤੇ ਸਰਕਾਰੀ ਕਾਲਜ ’ਚ ਚਲਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਕੰਟੀਨ | Kaithal
ਕੈਥਲ (ਸੱਚ ਕਹੂੰ ਨਿਊਜ਼/ਕੁਲਦੀਪ ਨੈਨ)। ਪੇਂਡੂ ਔਰਤਾਂ ਹੁਣ ਆਪਣੇ ਘਰਾਂ ਤੱਕ ਸੀਮਤ ਨਹੀਂ ਹਨ, ਸਗੋਂ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸਰਕਾਰੀ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਤੇ ਹੋਰ ਸਾਧਨਾਂ ਰਾਹੀਂ ਸਵੈ-ਨਿਰਭਰਤਾ ਵੱਲ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਦਮ ਚੁੱਕ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਦਲੇਰਾਨਾ ਕਦਮ ਨੇ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਨਾਲ ਜੋੜਿਆ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਤਮ-ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਤੇ ਸਨਮਾਨ ਵੀ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੇਂਡੂ ਆਜੀਵਿਕਾ ਮਿਸ਼ਨ ਯੋਜਨਾ ਔਰਤਾਂ ਲਈ ਵਰਦਾਨ ਸਾਬਤ ਹੋਈ ਹੈ। ਇਸ ਯੋਜਨਾ ਤਹਿਤ, ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਭਰ ’ਚ 150 ਤੋਂ ਵੱਧ ਔਰਤਾਂ ਆਪਣੇ ਘਰਾਂ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲ ਕੇ ਆਪਣੀ ਕਿਸਮਤ ਖੁਦ ਬਣਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਸਵੈ-ਸਹਾਇਤਾ ਸਮੂਹਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਹੁਣ ਛੋਟੇ ਕਾਰੋਬਾਰਾਂ ਰਾਹੀਂ ਆਪਣੀ ਪਰਿਵਾਰਕ ਆਮਦਨ ਵਧਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ, ਜੋ ਪੇਂਡੂ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਨੂੰ ਵੀ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਗਤੀ ਦੇ ਰਹੀ ਹੈ।
ਇਹ ਖਬਰ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : Faridabad News: ਵੱਡੀ ਖਬਰ, ਫਰੀਦਾਬਾਦ ’ਚ 300 ਕਿਲੋ ਆਰਡੀਐਕਸ ਬਰਾਮਦ
ਸਵੈ-ਸਹਾਇਤਾ ਸਮੂਹਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੀਆਂ ਅਨਾਜ ਮੰਡੀਆਂ, ਮਿੰਨੀ ਸਕੱਤਰੇਤ, ਸ਼ੂਗਰ ਮਿੱਲ ਤੇ ਸਰਕਾਰੀ ਕਾਲਜ ’ਚ ਕੰਟੀਨ ਚਲਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਕਿਸਾਨਾਂ ਤੇ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਨੂੰ ਬਾਜ਼ਾਰਾਂ ’ਚ ਸਿਰਫ਼ 10 ਰੁਪਏ ’ਚ ਪੂਰਾ ਖਾਣਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਮਾਰਕੀਟਿੰਗ ਬੋਰਡ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ 15 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਪਲੇਟ ਦੀ ਦਰ ਨਾਲ ਸਹਾਇਤਾ ਵੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਔਰਤਾਂ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਮਿੰਨੀ ਸਕੱਤਰੇਤ ’ਚ ਇੱਕ ਚਾਹ ਕੰਟੀਨ ਚਲਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ, ਜੋ ਇੱਕ ਸਵੈ-ਸਹਾਇਤਾ ਸਮੂਹ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਸਾਰੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਹਰਿਆਣਾ ਸੂਬਾ ਪੇਂਡੂ ਆਜੀਵਿਕਾ ਮਿਸ਼ਨ ਤੋਂ ਸਿਖਲਾਈ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਲਗਾਤਾਰ ਅੱਗੇ ਵਧ ਰਹੀਆਂ ਹਨ।
ਔਰਤਾਂ ਹੁਣ ਸਹਾਇਤਾ ਮੰਗਣ ਵਾਲੀਆਂ ਨਹੀਂ ਰਹੀਆਂ | Kaithal News
ਇਹ ਔਰਤਾਂ, ਜੋ ਪਹਿਲਾਂ ਦਿਹਾੜੀਦਾਰ ਮਜ਼ਦੂਰ ਸਨ, ਹੁਣ ਆਪਣੇ ਕਾਰੋਬਾਰ ਚਲਾਉਣ ਵਿੱਚ ਖੁਸ਼ ਹਨ। ਮਿੰਨੀ ਸਕੱਤਰੇਤ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀ ਤੇ ਕਰਮਚਾਰੀ ਵੀ ਹੁਣ ਆਪਣੀ ਚਾਹ ਦੇ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਕ ਹਨ। ਗਾਹਕ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਮਹਿਲਾ ਕਰਮਚਾਰੀ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਸੇਵਾਵਾਂ ਨੂੰ ਵਧਦਾ-ਫੁੱਲਦਾ ਵੇਖ ਕੇ ਖੁਸ਼ ਹਨ। ਇਹ ਮਿਸ਼ਨ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਸਵੈ-ਨਿਰਭਰ ਬਣਨ ਲਈ ਸਸ਼ਕਤ ਬਣਾਉਣ ਵੱਲ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਕਦਮ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਘਰ ਛੱਡ ਕੇ ਆਪਣਾ ਕਾਰੋਬਾਰ ਚਲਾਉਣ ਤੇ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰਨ ਦੀ ਆਗਿਆ ਵੀ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਔਰਤਾਂ ਦੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਸਾਬਤ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ ਕਿ ਪਿੰਡ ਦੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਹੁਣ ‘ਭਿਖਾਰੀ’ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ‘ਸਹਾਇਤਾ ਦੇਣ ਵਾਲੀ’ (ਸਹਾਇਤਾਕਾਰ) ਹਨ।
ਮਹਿਲਾ ਸਮੂਹਾਂ ਨੂੰ ਕਿਫਾਇਤੀ ਵਿਆਜ ਦਰਾਂ ’ਤੇ ਮਿਲਦੇ ਹਨ ਕਰਜ਼ੇ
ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੇਂਡੂ ਆਜੀਵਿਕਾ ਮਿਸ਼ਨ ਅਜਿਹੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਸਮਾਜਿਕ ਤੇ ਆਰਥਿਕ ਸਸ਼ਕਤੀਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਸਾਧਨ ਵਜੋਂ ਉਭਰਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਯੋਜਨਾ ਤਹਿਤ, ਔਰਤਾਂ ਸਵੈ-ਸਹਾਇਤਾ ਸਮੂਹਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਤੇ ਸਵੈ-ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਦੇ ਮੌਕੇ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਯੋਜਨਾ ਦੀ ਵਿਲੱਖਣ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ’ਚ ਬਹੁਤ ਕਮਜ਼ੋਰ ਵਿੱਤੀ ਹਾਲਾਤ ਵਾਲੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਇਸ ਯੋਜਨਾ ਤਹਿਤ, ਸਮੂਹ ਬਣਾ ਕੇ, ਅਜਿਹੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਕਾਰੋਬਾਰ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ’ਚ ਮਦਦ ਕਰਨ ਲਈ ਬੈਂਕਾਂ ਤੋਂ ਮਾਮੂਲੀ ਵਿਆਜ ਦਰ ’ਤੇ ਕਰਜ਼ੇ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਆਰਥਿਕ ਸਥਿਤੀ ’ਚ ਵੀ ਸੁਧਾਰ ਹੋਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ, ਅਤੇ ਉਹ ਸੁਤੰਤਰ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਹਨ।
ਪਰਿਵਾਰ ਨੇ ਕੀਤਾ ਸਮਰਥਨ : ਸੁਮਨ
ਨੈਣਾ ਦੀ ਵਸਨੀਕ ਸੁਮਨ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਜਦੋਂ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਸੀਆਰਪੀ ਟੀਮ ਤੇ ਹਰਿਆਣਾ ਰਾਜ ਪੇਂਡੂ ਆਜੀਵਿਕਾ ਮਿਸ਼ਨ ਟੀਮ ਨੇ ਉਸਦੇ ਪਿੰਡ ਦਾ ਦੌਰਾ ਕੀਤਾ, ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪਿੰਡ ਦੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਸਵੈ-ਸਹਾਇਤਾ ਸਮੂਹਾਂ ’ਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਬਾਰੇ ਦੱਸਿਆ। ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ, ਔਰਤਾਂ ਇਸ ਬਾਰੇ ਅਨਿਸ਼ਚਿਤ ਸਨ ਕਿ ਸਮੂਹ ’ਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣਾ ਹੈ ਜਾਂ ਨਹੀਂ। ਕੁਝ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਸੀ ਕਿ ਇਸ ਦਾ ਕੋਈ ਲਾਭ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ ਪਰ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨਾਲ ਇਸ ਬਾਰੇ ਚਰਚਾ ਕੀਤੀ, ਤਾਂ ਉਸਦੇ ਪਤੀ, ਸੱਸ ਤੇ ਹੋਰ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰਾਂ ਨੇ ਉਸਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕੀਤਾ। ਪਰਿਵਾਰਕ ਸਹਾਇਤਾ ਨੇ ਉਸਦਾ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਵਧਾਇਆ, ਤੇ ਉਸਨੇ ਇੱਕ ਸਵੈ-ਸਹਾਇਤਾ ਸਮੂਹ ’ਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਸਨੇ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲ ਕੇ ਖੁਦ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ, ਸਗੋਂ ਹੋਰ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕੀਤਾ।
ਆਮਦਨ ਵਧੀ : ਸੰਤੋਸ਼
ਨੈਣਾ ਪਿੰਡ ਦੀ ਇੱਕ ਔਰਤ ਸੰਤੋਸ਼ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੇਂਡੂ ਆਜੀਵਿਕਾ ਮਿਸ਼ਨ ਰਾਹੀਂ ਹੀ ਉਹ ਸਵੈ-ਨਿਰਭਰ ਤੇ ਸੁਤੰਤਰ ਬਣੀ। ਉਸਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਹ ਪਹਿਲਾਂ ਇੱਕ ਮਜ਼ਦੂਰ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਦੀ ਸੀ, ਤੇ ਆਪਣੀ ਸਖ਼ਤ ਮਿਹਨਤ ਬਾਵਜੂਦ, ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦਾ ਗੁਜ਼ਾਰਾ ਕਰਨਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਸੀ। ਇਸ ਯੋਜਨਾ ’ਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਨਾਲ ਉਸਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੀ ਆਮਦਨ ’ਚ ਵੀ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ।
ਪਰਿਵਾਰ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਬਦਲੀ : ਮੀਨਾ
ਸਵੈ-ਸਹਾਇਤਾ ਸਮੂਹ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਇੱਕ ਔਰਤ ਮੀਨਾ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਅੱਜ ਔਰਤਾਂ ਸਮਾਜਿਕ ਤੇ ਆਰਥਿਕ ਵਿਕਾਸ ਦਾ ਅਨੁਭਵ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਆਜੀਵਿਕਾ ਮਿਸ਼ਨ ਨੇ ਉਸਦੀ ਤੇ ਉਸਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਪੇਂਡੂ ਖੇਤਰਾਂ ’ਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਘਰੇਲੂ ਕੰਮ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਖਾਲੀਪਣ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਸ ਯੋਜਨਾ ’ਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਕੇ, ਔਰਤਾਂ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।
