ਭੈਣ ਹਨੀਪ੍ਰੀਤ ਇੰਸਾਂ ਨੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ‘ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ’ ਵੱਲ ਧਿਆਨ ਦੇਣ ਦੀ ਦਿੱਤੀ ਸਲਾਹ
ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ (ਐਮ ਕੇ ਸ਼ਾਇਨਾ)। ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ 10 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਦਿਵਸ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਨਕਾਰਾਤਮਕਤਾ ਵਿੱਚ ਘਿਰੇ ਲੋਕ ਤਣਾਅ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਡਿਪਰੈਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਚਲੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਮਾਨਸਿਕ ਰੋਗ ਵਧ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਆਪਸੀ ਤਾਲਮੇਲ, ਗੱਲਬਾਤ ਖਤਮ ਹੋ ਗਈ ਹੈ ਅਤੇ ਹਰ ਕੋਈ ਮੋਬਾਈਲ ਤੱਕ ਸੀਮਤ ਹੈ। ਇਸ ਦਿਵਸ ਮਨਾਉਣ ਦਾ ਮਕਸਦ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਪ੍ਰਤੀ ਜਾਗਰੂਕ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਹੱਲ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਾਰ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਦਿਵਸ ਦਾ ਥੀਮ ‘ਮੈਂਟਲ ਹੈਲਥ ਐਂਡ ਵੈਲ ਬੀਇੰਗ ਫਾਰ ਆਲ ਏ ਗਲੋਬਲ ਪ੍ਰਾਇਰਟੀ’ ਹੈ। ਇਸ ਖਾਸ ਦਿਨ ’ਤੇ ਭੈਣ ਹਨੀਪ੍ਰੀਤ ਇੰਸਾ ਨੇ ਟਵੀਟ ਕਰਕੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਪਹਿਲ ਦੇਣ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੰਦਿਆਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ,
‘‘ਅੱਜ ਦਾ ਨੌਜਵਾਨ ਨਕਾਰਾਤਮਕਤਾ ਅਤੇ ਤਣਾਅ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਪੈਦਾ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਰਹਿਣ ਲਈ ਸਰੀਰਕ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ, ਖੇਡਾਂ, ਭਲਾਈ ਦੇ ਕੰਮ, ਪਰਿਵਾਰ ਅਤੇ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਸਮਾਂ ਦੇਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ, ਸ਼ਾਂਤੀ ਅਤੇ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਪਹਿਲ ਦੇਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ’’। #WorldMentalHealthDay
Today's youth is falling prey to negativity and stress, causing mental health issues. To stay positive, one must devote time to physical activities, sports, welfare work, family and meditation. Prioritise peace and mental health above all. #WorldMentalHealthDay pic.twitter.com/F2SKtifjkO
— Honeypreet Insan (@insan_honey) October 10, 2022
ਕੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਅੰਕੜੇ
ਕੋਰੋਨਾ ਵਾਇਰਸ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਈ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਅਜੇ ਵੀ ਜਾਰੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ, ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ 2012 ਤੋਂ 2030 ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ, ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ 1.03 ਟਿ੍ਰਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਦਾ ਆਰਥਿਕ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਅੰਕੜੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਸਾਲਾਨਾ ਬਜਟ 2022 ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਦੁੱਗਣੇ ਤੋਂ ਵੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹਨ। ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਸਰਵੇਖਣ ਮੁਤਾਬਕ ਦੇਸ਼ ਦੀ 14 ਫੀਸਦੀ ਆਬਾਦੀ ਨੂੰ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਦੇ ਇਲਾਜ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਲੋਕ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਪ੍ਰਤੀ ਵੀ ਜਾਗਰੂਕ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ WHO ਦਾ ਇਹ ਵੀ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੱਧਰ ’ਤੇ 8 ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਮਾਨਸਿਕ ਵਿਗਾੜ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੈ।
ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ, ਲੋਕ ਉਪਲਬਧ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਸੇਵਾਵਾਂ, ਹੁਨਰ ਅਤੇ ਫੰਡਿੰਗ ਦੀ ਘਾਟ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਮੱਧ ਵਰਗ ਦੀ ਆਮਦਨ ਵਾਲੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ। ਇਸੇ ਲਈ ਇਸ ਸਾਲ ‘ਵਿਸ਼ਵ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਦਿਵਸ’ ’ਤੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਮੁੜ ਜੋੜਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। W8O ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਸਾਲ 2019 ’ਚ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ’ਚ 703000 ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀ ਕੀਤੀ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ’ਚੋਂ 58 ਫੀਸਦੀ ਲੋਕ 50 ਸਾਲ ਤੋਂ ਵੱਧ ਉਮਰ ਦੇ ਸਨ। ਸਭ ਤੋਂ ਹੈਰਾਨੀ ਵਾਲੀ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ 20-25 ਸਾਲ ਦੇ ਲੋਕ ਵੀ ਸੁਸਾਈਡ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।
ਆਨਲਾਈਨ ਸਲਾਹ-ਮਸ਼ਵਰੇ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਧੀ
ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ, ਸਿਹਤ ਸੇਵਾ ਕੰਪਨੀ ਪ੍ਰੈਕਟੋ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੀ ਦੂਜੀ ਲਹਿਰ ਕਾਰਨ ਸਿਹਤ ਬੁਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਈ ਹੈ। ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਸਲਾਹ ਲੈਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ 95 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ।
ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਰੱਖੀਏ ਠੀਕ ?
ਸਿਮਰਨ । ਸੰਤ ਪੀਰ ਫਕੀਰ ਹਮੇਸ਼ਾ ਸਭ ਦਾ ਭਲਾ ਸੋਚਦੇ ਅਤੇ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਪੂਜਨੀਕ ਗੁਰੂ ਸੰਤ ਡਾ. ਗੁਰਮੀਤ ਰਾਮ ਰਹੀਮ ਸਿੰਘ ਜੀ ਇੰਸਾਂ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਮਨੁੱਖ ਨੂੰ 24 ਘੰਟਿਆਂ ਵਿਚੋਂ ਕੁਝ ਸਮਾਂ ਪ੍ਰਮਾਤਮਾ ਦੀ ਯਾਦ ਵਿਚ ਜ਼ਰੂਰ ਬਿਤਾਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਸ ਦਾ ਸਾਰਾ ਦਿਨ ਵਧੀਆ ਲੰਘਦਾ ਹੈ, ਉਸ ਵਿਚ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਊਰਜਾ ਆਉਂਦੀ ਹੈ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਉਹ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਦਾ ਆਤਮ-ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਵਧਿਆ ਹੈ। ਅੱਜ-ਕੱਲ੍ਹ ਲੋਕ ਨਕਾਰਾਤਮਕਤਾ ਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਸਹਿਮ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ। ਛੋਟੀਆਂ-ਛੋਟੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ’ਤੇ ਟੈਨਸ਼ਨ ਲੈਂਦਾ ਹੈ। ਰਾਮ ਦਾ ਨਾਮ ਇਕ ਅਜਿਹੀ ਅਚੱਲ ਦਵਾਈ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਆਤਮ-ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਮਿਲਦਾ ਹੈ।
ਮਾਨਵਤਾ ਭਲਾਈ ਦੇ ਕਾਰਜ ਕਰਨਾ
ਜਦੋਂ ਮਨੁੱਖ ਦੂਜਿਆਂ ਦਾ ਭਲਾ ਸੋਚਦਾ ਅਤੇ ਕਰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਪਰਮਾਤਮਾ ਆਪ ਹੀ ਉਸ ਦਾ ਭਲਾ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਸਾਨੂੰ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਸਵਾਰਥ ਦੇ ਦੂਸਰਿਆਂ ਦਾ ਭਲਾ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਤੋਂ ਸਾਨੂੰ ਅਜਿਹੀਆਂ ਬਰਕਤਾਂ ਮਿਲਦੀਆਂ ਹਨ ਜਿਸ ਨਾਲ ਸਾਨੂੰ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਖੁਸ਼ਹਾਲੀ ਅਤੇ ਖੁਸ਼ਹਾਲੀ ਮਿਲਦੀ ਹੈ।
ਪਰਿਵਾਰ ਨਾਲ ਸਮਾਂ ਬਿਤਾਓ
ਅੱਜ ਕੱਲ੍ਹ ਲੋਕ ਆਪਣੇ ਅਜ਼ੀਜ਼ਾਂ ਤੋਂ ਦੂਰ ਹੁੰਦੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ, ਉਹ ਆਪਣਾ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਸਮਾਂ ਮੋਬਾਈਲ ’ਤੇ ਬਿਤਾਉਂਦੇ ਹਨ ਜੋ ਕਿ ਬਿਲਕੁਲ ਗਲਤ ਹੈ। ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਬੈਠਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰੋ, ਪਰਿਵਾਰ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰੋ, ਤੁਸੀਂ ਕਦੇ ਵੀ ਇਕੱਲੇ ਮਹਿਸੂਸ ਨਹੀਂ ਕਰੋਗੇ, ਜਦੋਂ ਵੀ ਤੁਸੀਂ ਇਕੱਲੇ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦੇ ਹੋ, ਤੁਸੀਂ ਵਿਚਾਰਾਂ ਦੇ ਤਾਣੇ-ਬਾਣੇ ਵਿਚ ਉਲਝਦੇ ਜਾਂਦੇ ਹੋ ਅਤੇ ਤੁਹਾਡੇ ਅੰਦਰ ਨਕਾਰਾਤਮਕਤਾ ਆਉਣੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਮਿੱਤਰਾਂ ਦੋਸਤਾਂ ਨਾਲ ਹਸਦੇ ਰਹੋ ਅਤੇ ਮਸਤੀ ਕਰੋ।
ਸਰੀਰਕ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਅਤੇ ਖੇਡਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣਾ
ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ ਲਈ ਸਰੀਰਕ ਗਤੀਵਿਧੀ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਤੁਹਾਡੇ ਅੰਦਰ ਨਵੀਂ ਊਰਜਾ ਦਾ ਸੰਚਾਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਤੁਹਾਡੇ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਚੁਸਤੀ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਕਈ ਵਾਰ ਸਰੀਰ ਠੀਕ ਨਾ ਹੋਣ ’ਤੇ ਵੀ ਮਨ ਵਿਚ ਗਲਤ ਵਿਚਾਰ ਆਉਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਤੁਸੀਂ ਮਾਨਸਿਕ ਰੋਗਾਂ ਵਿਚ ਘਿਰ ਜਾਂਦੇ ਹੋ। ਇਸ ਲਈ ਹਮੇਸ਼ਾ ਕਸਰਤ ਕਰੋ, ਯੋਗਾ ਕਰੋ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਖੇਡਾਂ ਵਿੱਚ ਢਾਲਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰੋ। ਇਸ ਨਾਲ ਤੁਹਾਡਾ ਸਰੀਰ ਵੀ ਫਿੱਟ ਰਹੇਗਾ ਅਤੇ ਤੁਸੀਂ ਬਿਹਤਰ ਅਤੇ ਵਧੀਆ ਸੋਚ ਸਕਦੇ ਹੋ।
ਹੋਰ ਅਪਡੇਟ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਲਈ ਸਾਨੂੰ Facebook ਅਤੇ Twitter,Instagram, Linkedin , YouTube‘ਤੇ ਫਾਲੋ ਕਰੋ